ViaViela registreert zich op verzoek

Als een gemeente dat wenst, dan zullen franchisenemers van ViaViela zich lokaal registreren. Dat zegt directeur Marcel Verkuijlen van het grootste gastouderbureau van Nederland, naar aanleiding van de commotie die er rond zijn bureau is ontstaan. Via Viela heeft een hoofdvestiging in Lieshout (gemeente Laarbeek) en werkt als enige gastouderbureau met franchiseondernemers. Zij zijn vooralsnog niet geregistreerd in de gemeenten waar zij zijn gevestigd, en daarmee ook niet aangemeld voor kwaliteitscontroles door de lokale GGD'en.

Een onwenselijke situatie volgens de gemeente Enschede, die de kwestie aanslingerde. De VNG, GGD Nederland en brancheorganisaties zijn het eens met Enschede . 'Er is in overleg met diverse instanties besloten niet lokaal te registreren', zegt Verkuijlen. 'Laarbeek en de Belastingdienst Toeslagen hebben ingestemd met deze werkwijze. Uiteindelijk moet het toezicht kloppen en moet kwaliteit gegarandeerd zijn. In onze ogen volstaat centrale registratie.'

Lieshout gaf de GGD opdracht toezicht te houden op ViaViela. 'Het is een vorm van koepeltoezicht', zegt Verkuijlen, 'de GGD heeft toegang tot de gegevens en de administratie van alle vestigingen. De GGD houdt steekproeven en voert tijdens de inspectie gesprekken met franchisenemers. Ik zou deze manier van controleren een best practice willen noemen. Als je de 87 vestigingen apart gaat controleren loop je het risico dat je 87 verschillende inspectierapporten krijgt waarin beleidsregels verschillend zijn geïnterpreteerd. Al onze vestigingen werken volgens dezelfde voorschriften, dus dan controleer je steeds hetzelfde. Dat is vanuit efficiency, toezichtlast en kostenoverwegingen niet handig.'

Niet te doen

De GGD Brabant ZuidOost, die de inspecties zou moeten uitvoeren, heeft echter in maart bij GGD Nederland aangegeven de controle van heel ViaViela niet aan te kunnen. Pim Lamers, afdelingshoofd: 'Dit ontstijgt onze mogelijkheden. Het is in de praktijk niet meer te doen om op al die vestigingen de kwaliteit te controleren.' Lamers wil duidelijkheid van het ministerie van Onderwijs, dat verantwoordelijk is voor de kinderopvang, hoe toezicht georganiseerd moet worden in een dergelijk geval. Lamers: 'Er zijn meer bureaus die landelijk opereren. Die hanteren niet de franchiseformule, maar ze hebben wel consulenten in het hele land. Het zou goed zijn als er algemene beleidsregels komen.' Een woordvoerder van het ministerie zegt dat een zelfstandig gastouderbureau zich dient te registreren, maar dat het aan de gemeente is om te beoordelen of van zelfstandig ondernemerschap sprake is.

Laarbeek heeft ingestemd met de formule van ViaViela, zegt woordvoerder Ilse van Ham, maar wil nu uit praktische overwegingen met het bureau om de tafel. 'Wij zijn van mening dat het bureau handelt volgens de wet. Maar de snelle groei van ViaViela stelt ons wel voor de vraag hoe we in de toekomst de kwaliteit kunnen waarborgen. Daarover willen we graag samen met de GGD in gesprek.' Ook Via Viela-directeur Verkuijlen wil graag duidelijkheid. 'Naar onze mening is hier sprake van een interpretatiekwestie. Wat wij doen is uniek en dat zorgt blijkbaar voor onduidelijkheid. Ik wil graag van de wetgever horen of een franchisenemer zich verplicht zelfstandig moet registreren. Zolang dat onduidelijk is, registreren we ons in gemeenten als die daar om vragen.'

'Kinderopvangtoeslag via Belastingdienst niet in gevaar'

Ouders die gebruikmaken van de diensten van het gastouderbureau Via Viela hoeven zich geen zorgen te maken over hun kinderopvangtoeslag. Dat zeggen de directeur van het gastouderbureau, Marcel Verkuijlen, en de VNG. Zij zeggen te beschikken over een recente brief van de Belastingdienst waarin de dienst aangeeft akkoord te gaan met centrale registratie van gastouderopvang. Vorige week schreef Binnenlands Bestuur dat dit mogelijk in strijd is met de Wet kinderopvang, zoals onder andere de gemeente Enschede en brancheorganisaties stellen. Ouders zouden in dat geval ten onrechte kinderopvangtoeslag hebben gekregen.

Het feit dat Laarbeek alle koppelingen tussen gastouders en vraagouders van ViaViela in haar gemeentelijke register heeft opgenomen, is voor de Belastingdienst afdoende. Verkuijlen en de VNG zeggen dat de Belastingdienst in de brief schrijft wel meer duidelijkheid te willen hebben over hoe met samenwerkingsverbanden, zoals dat van ViaViela, om te moeten gaan. Voor de afgelopen jaren zou het echter geen consequenties hebben. De Belastingdienst wil de brief niet openbaar maken.