Nieuwe aanpak huiselijk geweld moet geweldstoename stoppen

Tilburg experimenteert met een nieuwe aanpak van huiselijk geweld. Bij het initiatief ‘Veilige Haven’ zijn niet langer de zorginstanties maar de behoeften van de cliënt leidend. ‘Het is tijd om het echt anders te gaan doen.

Frustratie
Veilige Haven is opgericht door een kinderarts, een forensisch psycholoog, een jurist en een organisatie socioloog. Al snel sloten mensen uit alle geledingen van de hulpverlening zich aan, zoals uit de GGZ, politie, gezondsheidsrecht, pedagogiek en kindergeneeskunde. Wat hen bindt is de frustratie overvan de huidige aanpak, aldus forensisch psycholoog Corine de Ruiter, één van de initiatiefnemers. ‘Vaak blijken bij een probleemgezin tig instanties betrokken te zijn, maar die wisselen geen informatie uit. Als gevolg daarvan komen kinderen te overlijden of worden ze juist ten onrechte uit huis geplaatst. Bij ons is de cliënt leidend. Die hoeft zijn verhaal maar één keer te doen en daarna wordt alles integraal onderzocht volgens bestaande standaarden. Dat is doelgericht en ook nog eens efficient.’

Niet de goede manier
Met de transitie Jeugd worden de meldpunten Kindermishandeling (Amk) en Huiselijk Geweld (Mhg) in elkaar geschoven en omgevormd tot één meldpunt, het Algemeen Meldpunt Kindermishandeling en Huiselijk geweld (AMHK). Maar dat is niet de goede manier om de toename van geweld een halt toe te brengen, denken de oprichters van het initiatief ‘Veilige Haven’. Zij pleiten voor één centrum waar de cliënt leidend is en niet de organisatie. De gemeente Tilburg is de eerste gemeente die meedoet en gaat een prototype ontwikkelen voor zo’n centrum.

 
Kennis en vaardigheden

De Ruiter heeft onderzoek gedaan naar het functioneren van AMK’s. Daaruit bleek dat medewerkers onvoldoende kennis en vaardigheden hebben. ‘Door het ontbreken van best-evidence standaarden en richtlijnen, die in het buitenland wel gangbaar zijn in deze sector, staan kwetsbare cliënten te vaak in de kou’, meent ze. De methodieken waar Veilige Haven zich van bedient worden in andere landen al toegepast. ‘In bijvoorbeeld Amerika zijn apps ontwikkeld waarbij je snel kunt zien wat er al over een gezin bekend is’, licht De Ruiter toe. ‘Op basis daarvan kun je prioriteren.' De Ruiter is ervan overtuigd dat de methode daardoor niet alleen veel beter werkt, maar ook dat er geld mee bespaard kan worden. ‘De zorg voor kinderen is nergens zo duur als in Nederland. En dat is best logisch als je ziet hoeveel verschillende instanties hier hetzelfde doen.

 
Methodieken van gisteren

Tilburg is de eerste gemeente waar Veilige Haven aan de slag gaat. Burgemeester Peter Noordanus houdt zich er persoonlijk mee bezig. In 2012 waren er in zijn gemeente twee gevallen van zware kindermishandeling. Eén kind overleed, de ander was zwaargewond. ‘Daar schrik je enorm van’, aldus Noordanus. ‘Ondanks alle instanties slagen we er niet in om kindermishandeling tijdig te signaleren en dan effectief op te treden. Als we niet oppassen blijven we met de methodieken en protocollen van gisteren precies hetzelfde doen. Er is dus vernieuwing nodig.’ De plannen voor Tilburg zijn nu nog in de ontwerpfase. Na de zomer zal naar verwachting het prototype gepresenteerd worden zodat per 2015, als  gemeenten het voor het zeggen krijgen in de Jeugdzorg, volgens de nieuwe methode gewerkt kan gaan worden.