De beleidsanalist: de beleidsmedewerker van de toekomst
Is jouw organisatie al klaar voor deze datagedreven medewerker?
In de toekomst zal de klassieke beleidsmedewerker plaatsmaken voor de beleidsanalist, een expert die gevoed wordt door data, dashboards en monitors. De beleidsanalist wordt daarmee de ideale sparringpartner voor zowel IT als beleid. Is jouw organisatie al klaar voor deze datagedreven medewerker?
Onze manier van werken verandert continu. Ook de rol van de ‘klassieke’ beleidsmedewerker is onderhevig aan verandering. Nu steeds meer gemeenten en overheden zijn gestart met datagedreven werken, zien we dat interne functies hierin meebewegen. Waar de beleidsmedewerker van nu beleid vaak combineert met ervaring en intuïtie, maakt de datagedreven beleidsanalist van morgen meer gebruik van cijfers en data om tot onderbouwde besluiten te komen.
In de toekomst zal deze verschuiving verder doorgaan. De beleidsanalist stelt vragen over maatschappelijke opgaven en gebruikt data om deze te beantwoorden. Hij of zij ziet het belang van inzicht en overzicht via dashboards en monitoring en ontwikkelt de benodigde toepassingen. Zo wordt de beleidsanalist een essentiële schakel tussen IT en beleid.
Dit artikel onderzoekt wat de beleidsanalist van de toekomst precies doet, wat deze rol betekent voor jouw organisatie en hoe de transitie van beleidsmedewerker naar beleidsanalist eruitziet.
Data als drijvende kracht
Opgavengericht, datagedreven en informatiegestuurd werken: manieren waarop overheden hun maatschappelijke taak- en doelstellingen beter en efficiënter willen uitvoeren. De transformatie van beleidsmedewerker naar beleidsanalist is hiervan een belangrijk onderdeel. De beleidsanalist schrijft beleid gebaseerd op cijfers en feiten. De aanpak is SMART geformuleerd en doelstellingen worden getoetst met meetbare KPI’s. Dit maakt beleid beter onderbouwd, eenvoudiger te evalueren en bij te sturen.
De transitie van beleidsmedewerker naar beleidsanalist wordt steeds belangrijker, gezien de grote maatschappelijke uitdagingen waar we voor staan, zoals het ravijnjaar, de krapte op de arbeidsmarkt en de groeiende vergrijzing.
Waarom een beleidsanalist?
Gemeenten beschikken over grote hoeveelheden publieke data, maar hebben moeite om hier grip op te krijgen. De beleidsanalist biedt oplossingen door data te ontsluiten en te transformeren naar bruikbare informatie. Dit helpt bij het stellen van prioriteiten, zoals in het geval van financiële analyses in voorbereiding op het ravijnjaar.
Een concreet voorbeeld: beleidsanalisten kunnen inzicht bieden in de hoogte van gemeentefondsen, taakstellende budgetten en flexibiliteit in de financiële huishouding. Door data te koppelen en te visualiseren in onder andere dashboards, wordt duidelijk waar besparingen mogelijk zijn zonder de maatschappelijke impact uit het oog te verliezen.
De beleidsanalist als oplossing voor arbeidskrapte
In een krappe arbeidsmarkt is het essentieel om processen efficiënt in te richten. De beleidsanalist automatiseert repetitieve taken en ondersteunt collega’s met datagedreven oplossingen. Hierdoor wordt kostbare personele capaciteit vrijgemaakt voor strategisch beleid en maatschappelijke uitdagingen.
Wat doet de beleidsanalist?
De beleidsanalist richt zich op drie kerntaken: motiveren, analyseren en verbinden.
- Motiveren
De beleidsanalist motiveert collega’s om met data te werken en begeleidt de transitie naar een datagedreven organisatie. Door een bottom-up-benadering worden collega’s actief betrokken, wat het draagvlak vergroot en op den duur zorgt voor meer beleidsanalisten en datagedreven ambassadeurs. - Analyseren
Grote hoeveelheden ongestructureerde data worden omgezet in bruikbare informatie. De beleidsanalist koppelt deze informatie aan beleidsontwikkelingen en sturingsinformatie. - Verbinden
De beleidsanalist brengt mensen en afdelingen samen, leidt projectgroepen en zorgt dat data-analyse en beleid hand in hand gaan. Door successen te benadrukken en de voordelen van data te tonen, weet de beleidsanalist ook minder enthousiaste collega’s te motiveren. Door continu aanwezig te zijn, begeleiding te bieden en trainingen te geven, bouwt de beleidsanalist aan draagvlak, enthousiasme en kennis voor datagedreven werken.
Wat bouwt de bedrijfsanalist?
De bedrijfsanalist werkt niet alleen aan analyses en het motiveren en verbinden van medewerkers, maar levert doorgaans ook concrete ‘producten’ op voor de organisatie. Zo kan een beleidsanalist bijvoorbeeld werken aan:
- Het opstellen van heldere indicatoren bij beleidsdoelstellingen (KPI’s) zodat de programmabegroting heldere, meetbare doelen heeft
- Het opstellen van wijkanalyses en wijkprofielen zodat wijkmanagers en wijkwethouders weten welke acties vereist zijn in elke wijk
- Het bouwen van gebruiksvriendelijke dashboards waar de eindgebruiker – mede door ondersteuning van de beleidsanalist – goed mee kan werken. De eindgebruiker weet hoe de cijfers geïnterpreteerd moeten worden.
De beleidsanalist als verbinder tussen beleid en IT
De beleidsanalist combineert kennis van data en beleid met sterke communicatieve vaardigheden. Hij of zij stelt kritische vragen, overbrugt de kloof tussen beleid en IT en betrekt eindgebruikers actief bij data-ontwikkelingen. Door workshops en presentaties te geven, zet de beleidsanalist use cases in de spotlight om collega’s te inspireren voor datagedreven werken. Veel functies binnen overheidsorganisaties kunnen zich ontwikkelen tot beleidsanalist, zoals:
- Beleidsmedewerker of beleidsadviseur
- Data-analist, informatieanalist of business-analist
- Kwaliteitsmedewerker (Jeugd, Wmo, Participatiewet)
- Projectleider of projectmedewerker
- BI-ontwikkelaar
- Onderzoeker
- Young professional of trainee
De beleidsanalist en de uitdagingen van vandaag
De beleidsanalist is onmisbaar geworden in het publieke domein, zeker met de huidige maatschappelijke opgaven zoals bezuinigingen, vergrijzing en arbeidskrapte. Een goede beleidsanalist weet deze uitdagingen om te zetten in kansen door:
- Inzicht te bieden in financiële flexibiliteit en besparingsmogelijkheden.
- Schaarse personele middelen strategisch in te zetten via procesoptimalisatie.
- Data te gebruiken om beleid SMART te formuleren en meetbare impact te realiseren.
De transitie naar datagedreven werken
De overgang naar datagedreven werken vereist leiderschap en veranderkracht van zowel de organisatie als de beleidsmedewerkers. Gevestigde routines en werkprocessen moeten worden aangepast, terwijl medewerkers nieuwe kennis en vaardigheden ontwikkelen. Omdat niet elke gemeente budget heeft voor extra data-analisten, ligt de focus op het ontwikkelen van bestaande medewerkers. Door een gecombineerde focus op domeinkennis en ICT ontstaat de beleidsanalist, die data en beleid effectief verbindt.
Groeien naar de rol van beleidsanalist
De overgang van beleidsmedewerker naar beleidsanalist vraagt om vaardigheden op vier gebieden:
- Advies- en communicatievaardigheden
De beleidsanalist moet goed kunnen presenteren, adviseren en enthousiasmeren. - Datageletterdheid
Kennis van datagedreven werken en het ontwikkelen van modellen en toepassingen is essentieel. - Technische kennis
Ervaring met tools als Excel, Power BI en andere data-analysetools. - Domeinkennis
Begrip van het werkveld en samenwerkingspartners is cruciaal.
Met de juiste ondersteuning kan deze transitie soepel verlopen. Trainingen en masterclasses, zoals die van Van Dam Datapartners, bieden hiervoor praktische handvatten.
Trainingen en masterclasses Van Dam Datapartners
- De DataDropping (dagdeel):
De DataDropping is de serious game die jouw organisatie op een leuke en laagdrempelige manier laat kennismaken met data. Niet vanachter een bureau, maar in de buitenlucht van jouw gemeente. Door het beantwoorden van verschillende datavraagstukken over jouw organisatie ontdek je de verbindende kracht van data en samenwerken. Data zijn namelijk overal. - Verdieping concrete leerbehoefte (dagdeel):
Veel overheidsorganisaties investeren in digitale transformatie en datageletterdheid, maar hebben vaak onduidelijke leerbehoeften. Tijdens een interactieve brownpapersessie helpen wij jullie stakeholders deze behoeften concreet te maken en prioriteiten te stellen. - Leerlijn Datagedreven Werken (aantal dagdelen):
De Leerlijn Datagedreven Werken biedt 25 modules waarmee je jouw leertraject kunt samenstellen. Of je nu de basis wilt leren of je kennis wilt verdiepen, de leerlijn biedt voor ieder wat wils. Theorie wordt gecombineerd met interactieve opdrachten en praktijkcasussen, zodat je op een leuke en veelzijdige manier leert hoe datagedreven werken in de praktijk wordt toegepast.
Meer weten?
Naast het bovenstaande aanbod biedt Van Dam Datapartners webinars, trainingen en masterclasses aan. Wil jij weten welke er de komende tijd gepland staan? Kijk dan hier voor meer informatie over het opleidingsaanbod.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.