Vertrouwen in draagvlak nieuw sociaal minimum

De Commissie sociaal minimum hoopte dat hun rapport nog meegenomen kon worden bij de besluitvorming in augustus, maar dat lijkt na de recente politieke ontwikkelingen haast onmogelijk. Toch is het van groot belang dat er zo snel mogelijk nieuwe normen voor het bestaansminimum komen, zegt voorzitter Godfried Engbersen. Hij wordt daarin gesteund door het collectief van Nederlandse gemeenten, provincies en waterschappen.

6 miljard nodig

De Commissie sociaal minimum presenteerde eind juni haar eerste rapport. Daarin staat dat het rijk circa 6 miljard euro moet vrijmaken om te voorkomen dat mensen die rond het sociaal minimum leven de komende jaren tekortkomen. De commissie pleit onder andere voor een verhoging van het minimumloon, de bijstand en eventueel de huurtoeslag. Ook kondigde voorzitter Godfried Engbersen een nieuw rapport aan waarin verder zal worden gekeken naar de harmonisering van gemeentelijk beleid en het stimuleren van het gebruik van beschikbare voorzieningen.

Belangrijk rapport

Het kabinet zou op korte termijn reageren op het stuk van de commissie. Minister Carola Schouten noemde het tijdens een debat in mei wel al een ‘belangrijk rapport’. Het kabinet onderschrijft de noodzaak voor een heroverweging van het sociaal minimum en noemt de maatregelen die zij eerder namen een ‘historisch groot koopkrachtpakket’, maar wilde toentertijd nog niet vooruitlopen op de uitkomsten van de onafhankelijke commissie.

Overheden benadrukken belang

Het collectief van provincies, gemeenten en waterschappen vinden de voorgestelde verhoging van het sociaal minimum zo belangrijk dat zij het hebben genoemd als één van de zeven onderwerpen die geen vertraging mogen oplopen door de val van het kabinet. In een brief aan de Eerste- en Tweede Kamer schrijven zij ‘De commissie sociaal minimum is recent met adviezen gekomen die betrokken en vertaald moeten worden bij de komende begroting. Dit om ergere problemen te voorkomen.’

Moet snel

Engbersen, hoogleraar sociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, steunt de oproep van de lokale en provinciale overheden. ‘Zoals we ook in het rapport duidelijk maken is het zaak dat de overheid voortvarend aan de slag gaat met het versterken van de financiële bestaanszekerheid van lage inkomensgroepen. We hebben het eerste rapport op 30 juni aan de minister overhandigd, in de hoop dat het nog in de besluitvorming van augustus kon worden meegenomen.’

Breed gedragen

Dat lijkt sinds de val van het kabinet onwaarschijnlijk, maar Engbersen spreekt wel de hoop uit dat het niet één van de onderwerpen wordt die de Kamer zal bestempelen als controversieel. ‘Er is een breed politiek en maatschappelijk draagvlak. Dat constateer ik op basis van de brede steun voor de motie van Omtzigt naar aanleiding waarvan de commissie in het leven geroepen is. Daarnaast werden de bevindingen van de commissie door de politiek breed omarmd. Ook veel maatschappelijke organisaties die zich bezig houden met armoedebestrijding reageerden positief.’

Gemeenten vangen de klappen

De oproep van de gemeenten, provincies en waterschappen bevestigen dit nogmaals, alsmede het belang voor een voortvarende voortzetting van het proces. ‘Vooral gemeenten hebben gemerkt hoe noodzakelijk het is om nieuwe normen voor het bestaansminimum vast te leggen. Ze hebben vaak met lokale regelingen de klappen opgevangen. Het is belangrijk dat het rijk zo snel mogelijk werkt maakt van de aanbevelingen uit ons rapport.’