Mensen vs. bureaucratie: 4 - 0
De Centrale Raad voor Beroep heeft eindelijk duidelijkheid gebracht door te oordeelen dat noodzakelijke huishoudelijke hulp thuishoort in de Wmo. Niet alleen de verkregen juridische duidelijkheid is een mijlpaal in de uitvoering van de Wmo. Ook en vooral het feit dat de Raad in haar toelichting het belang van mensen met een zorgvraag onwrikbaar centraal stelt en boven financiële argumenten positioneert, is een grote stap voorwaarts. Dat betoogt Ieder(in) directeur Illya Soffer is haar nieuwste column.
Maatwerk in de Wmo: dat klinkt mensen met een beperking als muziek in de oren. Want zij voelen zich met hun zorgvraag pas echt serieus genomen wanneer ze werkelijk in samenspraak een passend aanbod aan zorg of ondersteuning krijgen. Bij gemeenten heeft het woord maatwerk daarentegen een heel andere klank gekregen. Onder maatwerk worden daar dure en specialistische voorzieningen voor zorg en ondersteuning verstaan, die pas worden toegekend nadat eigen kracht, mantelzorg, vrijwilligers en collectieve voorzieningen zijn uitgeput en niet toereikend blijken. Als er niks anders meer op zit, past maatwerk. Maatwerk als eindstation van een bureaucratische marsroute.
Bij de hervormingen in zorg en sociaal domein staan van meet af aan maatschappelijke en financiële doelen constant met elkaar op gespannen voet. Want hoe organiseer je samen met mensen méér passende zorg en ondersteuning voor minder geld? Veel gemeenten hebben bij het oplossen van dat dilemma houvast gezocht in rekenmodellen of modulaire pakketmaatregelen. Korten op de huishoudelijke hulp leek voor de hand liggend, want minst pijnlijk. Helaas werd daarmee ontkend dat die hulp voor veel mensen met een beperking cruciaal is voor een zelfstandig leven. Velen zijn daarom tegen deze werkwijzen van gemeenten in beroep gegaan. Soms met en soms zonder succes.
De Centrale Raad voor Beroep bracht vorige week eindelijk duidelijkheid en oordeelde dat noodzakelijke huishoudelijke hulp thuishoort in de Wmo. Niet alleen de verkregen juridische duidelijkheid is een mijlpaal in de uitvoering van de Wmo. Ook en vooral het feit dat de Raad in haar toelichting het belang van mensen met een zorgvraag onwrikbaar centraal stelt en boven financiële argumenten positioneert, is een grote stap voorwaarts.
De Raad stelt dat huishoudelijke hulp in de Wmo thuishoort. De rechter bepaalde ook dat gemeenten altijd zorgvuldig onderzoek moeten doen voordat ze een voorziening kunnen korten of stopzetten. Ten derde mogen algemene voorzieningen vanaf nu alleen worden verstrekt wanneer deze aantoonbaar passend zijn. En ten vierde moet de uitwerking van prestatieafspraken met zorgaanbieders objectief zijn onderbouwd, navolgbaar en uitlegbaar zijn voor de zorgvragers. Wat je noemt een 4-0 overwinning voor de rechtspositie van mensen op de bureaucratie!
Maatschappelijke organisaties en zorgaanbieders bepleiten al langer om ook in de Wmo maatwerk en specialistische hulp zo vroeg mogelijk in te zetten om verslechtering van de situatie, overbelasting en uitval van mantelzorgers en verhoging en verschuiving van de kosten in de toekomst te voorkomen.
Het oordeel van de Centrale Raad over de huishoudelijke hulp geeft mensen met een beperking en hun naasten eindelijk houvast, erkenning en hoop: de zorgvraag van mensen is het startpunt voor het zorgaanbod en een passende voorziening moet daarbij altijd de standaard zijn.
Deze uitspraak dwingt gemeenten hun creativiteit en innovatiekracht in te zetten en de moed te tonen om hun traditionele manieren van organiseren, begroten en verantwoorden te doorbreken. Precies zoals de Wmo beoogt.
Reacties: 1
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.