‘Geen uitkering bij weigering re-integratietraject’

Van uitkeringsgerechtigden die niet willen meewerken aan een re-integratietraject of structureel niet komen opdagen moet de uitkering worden stopgezet.

Enorm geschrokken van cijfers

Dat vindt het Amsterdamse VVD-raadslid Marianne Poot. Tijdens een commissievergadering kwamen cijfers naar boven waaruit bleek dat 30 procent van de opgeroepen uitkeringsgerechtigden in Amsterdam niet kwam opdagen bij re-integratietrajecten die bedoeld zijn om mensen juist weer aan het werk te helpen. ‘Ik schrok daar enorm van’, zegt Poot.

Stopzetten uitkering reëel 

Volgens haar komt het erop neer dat 1000 van de 3000 mensen structureel niet komen, ook niet als geprobeerd is contact te zoeken of mensen bij herhaling zijn benaderd. ‘Je moet wel meewerken om weer aan het werk te komen. Deze mensen kwamen niet opdagen zonder opgaaf van redenen of zonder goede redenen. Ik kan me best voorstellen dat je niet komt vanwege familieomstandigheden of een sollicitatiegesprek. Er kunnen altijd goede redenen zijn, maar als die er niet zijn, vind ik het reëel om de uitkering stop te zetten.’

Uitkeringsgerechtigden werken in het buitenland

Als mensen niet komen opdagen, hebben ze kennelijk ook geen werk nodig, redeneert Poot. ‘En dus ook geen uitkering. Het kan best zijn dat ze al een baan hebben en hun uitkering nog niet is stopgezet of dat er andere redenen zijn. Maar we hebben ook een meldpunt fraude en daar blijkt dat mensen die een uitkering ontvangen tegelijkertijd ook in het buitenland werken.’

Deal samenleving wel nakomen

Poot kan niet verklaren waarom het “noshowpercentage” zo hoog is. Wel weet ze dat al langer een onderbesteding is op de gelden voor re-integratie bij de Dienst Werk en Inkomen. ‘Nu weten we de reden: veel komen niet, waardoor er dus ook geen kosten zijn.’ Poot had dat liever eerder geweten, maar stelt nu een sanctie voor. ‘We hebben een deal gemaakt als samenleving. Je krijgt een uitkering en je werkt mee aan een terugkeer op de arbeidsmarkt. Deze mensen komen de deal niet na.’

Pilot in Amsterdam

Poot wil in Amsterdam een pilot houden die vooruitloopt op landelijke wetgeving. ‘We hebben als gemeente al gelobbyd bij het rijk of we al iets konden doen, zoals bij een dergelijk vermoeden een maatregel opleggen. Den Haag wil op dit punt iets gaan doen. Ik vind het reëel om het dan in een pilot te gaan toepassen. Het gaat immers over veel geld. Reken maar uit: 1000 x 15.000 euro op jaarbasis.’ Met het geld dat overblijft wil Poot succesvolle re-integratietrajecten sneller intensiveren.

Fraude geeft uitkeringsgerechtigde slechte naam

In de commissievergadering is al kort van gedachten gewisseld over de maatregel. ‘De raad wil van links tot rechts bijstandsfraude graag zo snel en zo goed mogelijk aanpakken. Juist fraude geeft uitkeringsgerechtigden een slechte naam. Er was interesse voor het idee in de commissie. Als de raad het wil, zou een pilot al heel snel kunnen plaatsvinden.’