Technologie: kans voor inclusie

Kunstmatige intelligentie, robotisering, digitalisering. Iedere dag zijn er weer nieuwe ontwikkelingen. Wat ik merkwaardig vind, is dat erover geschreven en gedacht wordt alsof het iets is dat ons overkomt, als ware het een natuurverschijnsel dat wij ondergaan. Vaak ligt de nadruk op het verdwijnen van banen. Is dat nu het enige mogelijke perspectief?

De huidige krapte op de arbeidsmarkt kenmerkt zich door een ‘mismatch’: het fenomeen dat de vraag naar arbeid zo wordt geformuleerd dat die niet past bij de aanwezige skills. Juist daar zie ik een perspectief voor digitalisering. We kunnen er ook voor kiezen om technologie in te zetten om juist meer mensen mee te laten doen.

Mensen met een arbeidsbeperking participeren aanzienlijk minder in werk dan de rest van de beroepsbevolking. Zij kunnen dus juist baat hebben bij nieuwe technologieën. Uit een door UWV gesubsidieerd onderzoek ‘Kansen van technologie voor arbeidsparticipatie’ blijkt dat de kansen op werk voor deze groep vergroot kan worden.

Door 3D-printtechnologie is het makkelijker geworden om hulpmiddelen op maat te maken, telepresencerobots kunnen zorgen dat een medewerker met beperkte mobiliteit toch overal ‘aanwezig’ kan zijn, een exoskelet kan winst in bewegelijkheid en productiviteit opleveren. Dit is slechts een greep uit de toepassingen die het onderzoek beschrijft.  

Laten we bewuster omgaan met de inzet van technologie. Uiteindelijk gaat het om de vraag hoe we de verworven kennis kunnen benutten om ook mensen met een beperking door technologie aan het werk te krijgen.

Bij Amfors, een sociale werkvoorziening in Amersfoort zetten mensen met een beperking met behulp van een smart beamer straatlantaarns met ledverlichting in elkaar. Met die smart beamer zien de mensen met kleuren uit welk vakje ze spullen moeten halen en in welke volgorde. Deze medewerkers zijn hier enorm blij mee, ze vinden het fijn dat ze niet op de vingers gekeken worden. Ze krijgen een eenvoudig gesproken instructie en kunnen daardoor zelfstandig verantwoordelijk werk doen.

Ik hoop dat we de komende jaren meer van dit soort projecten gaan zien waarbij technologie wordt ingezet om meer mensen mee te laten doen. Dan zorgen we ervoor dat technologie ons niet overkomt, maar ingezet wordt als kans voor inclusie.