Studentenbond wil bijstandsloketten vast laten lopen

De Landelijke Studentenvakbond LSVb dreigt de gemeentelijke loketten voor Bijzondere Bijstand (Bbz) vast te laten lopen. De bond wil dat doen door de achterban massaal bijzondere bijstand aan te laten vragen.

Zwaardere toetsing dan voor energietoeslag

De LSVb wil afdwingen dat er landelijk beleid komt om studenten in aanmerking te laten komen voor energietoeslag. Eerder is dat afgewezen door minister Carola Schouten (Armoedebeleid). Zij adviseerde gemeenten – die de aanvragen voor energietoeslag beoordelen – om studenten als categorie uit te sluiten. Armlastige en zelfstandig wonende studenten vanaf 21 jaar kunnen eventueel een beroep doen op bijzondere bijstand, zei ze erbij. Die is bedoeld voor bijzondere kosten die niet via een andere regelingen vergoed worden. Er gelden zwaardere toetsingen voor dan voor de energietoeslag.

Gemeenten zitten niet op extra werk te wachten

Gemeenten zitten niet op dat extra werk te wachten. Volgens de VNG drongen wethouders van de universiteitssteden drongen vorig jaar al bij het kabinet aan op een landelijke compensatieregeling voor studenten. Die zou dan niet uitgevoerd moeten worden door henzelf, maar door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Dat zou voor de hand liggen, omdat DUO beschikt over gegevens en rekeningnummers van studenten.

Systemen kunnen vastlopen

Komt de minister niet tegemoetkomt aan de eis van de LSVb voor een landelijk beleid, dan zal ook de rechtspraak last ondervinden van de actie, aldus Jaap Kotteman van Legal Advice Wanted. Dit is een deels door masterstudenten gerund juridisch adviesbureau. Het bureau is naar zijn zeggen door ongeveer 10.000 studenten benaderd en bereidt inmiddels tegen de 3000 bezwaar- en beroepsprocedures voor. Als duizenden studenten juridisch in het geweer komen tegen het afwijzen van de energietoeslag, lopen de systemen van de gemeenten vast, is de verwachting.

Tik op de vingers

De studentensteden Amsterdam, Nijmegen en Utrecht kregen eerder al een tik op de vingers van rechters omdat zij studenten weigerden energietoeslag te geven. Zo vond de rechter dat de gemeente Amsterdam onvoldoende aantoonde dat het uitkeren van de energietoeslag aan studenten tot ‘overcompensatie’ zou leiden.

Kotteman verwacht dat in andere gemeenten studenten de rechter aan hun zijde vinden, op basis van jurisprudentie die er ligt. ‘De beleidsregel die studenten als categorie uitsluit voor de energietoeslag, wijkt in andere gemeenten niet af’, zegt hij. ‘Uitsluiting van de hele groep is strijdig met het gelijkheidsbeginsel.’  

Studenten wonen vaak kleiner

Schouten wil de rechterlijke uitspraken meewegen bij het maken van een wetsvoorstel voor een wijziging van de Participatiewet. Maar het uitsluiten van de groep als geheel rechtvaardigt zij met onder andere het argument dat studenten vaak kleiner wonen dan huishoudens die onder het minimabeleid vallen. Het toekennen van de toeslag zou leiden tot een ondoelmatige verstrekking van overheidsmiddelen en overcompensatie.

Ook de Raad van State was kritisch over de onderbouwing van Schoutens beleid ten aanzien van studenten. De voorgestelde categoriale uitsluiting brengt weliswaar minder uitvoeringslasten mee voor gemeenten, maar kan een toename van het beroep op individuele bijzondere bijstand tot gevolg hebben. Dat is waar de LSVb nu mee dreigt.