Hausse aan bezwaarschriften schoonmaakhulp

Een stortvloed aan bezwaarschriften tegen het stopzetten of versoberen van de huishoudelijke hulp is de afgelopen maanden bij gemeenten ingediend. Het einde is nog niet in zicht. In diverse gemeenten is de ambtelijke capaciteit uitgebreid om de bezwaarschriften tijdig te kunnen afhandelen en/of houden de bezwaarschriftencommissies meer zittingen.

Dit zijn enkele conclusies van een onderzoek onder 41 gemeenten naar het aantal ingediende bezwaarschriften huishoudelijke hulp (hh1) door Binnenlands Bestuur. Tot nu toe zijn er daar bijna 3.000 ingediend. Zowel inwoners van gemeenten die met de eenvoudige schoonmaakhulp zijn gestopt als gemeenten die hebben geschrapt in het aantal uren of een andere systematiek hanteren (‘schoon en veilig huis’) zijn massaal in de spreekwoordelijke pen geklommen om bezwaar in te dienen.

Koploper

De verschillen tussen gemeenten zijn groot, ook bij gemeenten die hetzelfde type beleid hebben ingezet. Bij 14 van de 41 gemeenten die helemaal zijn gestopt, is Oosterhout koploper met ruim 300 bezwaarschriften – vrijwel allemaal ingediend door één raadsman – terwijl er in Heerenveen slechts drie zijn ingediend. Van de 24 gemeenten die de hulp op een andere leest hebben geschoeid (‘schoon huis’) of hebben gesneden in het aantal uren voert Utrecht met 840 bezwaarschriften de ranglijst aan. In Wijk bij Duurstede leverde de beleidswijziging zes en in Westerveld tot nu toe nul bezwaarschriften op. Daar gaan de veranderingen (andere aanpak) pas op juli in. Opvallend is dat in Den Haag en De Ronde Venen veel bezwaarschriften zijn ingediend, terwijl het beleid niet is gewijzigd.

Extra personeel

Veel gemeenten kunnen de stroom aan bezwaarschriften nauwelijks behappen en hebben extra – al dan niet tijdelijk of op basis van flexibele inhuur – personeel ingezet. Voorbeelden zijn Almelo, De Bilt, Emmen, Helmond, Súdwest-Fryslân en Utrecht. Almelo moet alleen al 76 bezwaarschriften rondom de huishoudelijke hulp afhandelen; een verdubbeling ten opzichte van zowel 2013 als 2014. Toen werden respectievelijk 34 en 39 bezwaarschriften ingediend. Dat betrof bovendien bezwaarschriften tegen alle Wmo-voorzieningen; niet alleen de huishoudelijke hulp.

Overuren

Ook commissies voor bezwaar- en beroepschriften draaien in veel gemeenten overuren. In een aantal gemeenten zijn extra zittingen gepland. Een aantal gemeenten doet er alles aan om het aantal bezwaarschriften dat wordt doorgezet, zo veel mogelijk te beperken, onder meer via mediation, waarbij ambtenaren met de bezwaarmaker thuis in gesprek gaan. In onder meer Noordoostpolder heeft die aanpak geleid tot intrekking van een fors aantal bezwaarschriften. Ook in De Bilt, Heerenveen, Roerdalen en Breda wordt mediation ingezet.

Voorzieningenrechter

Voor zover nu bekend zijn er besluiten genomen over ruim 900 bezwaarschriften. Daarvan zijn er 632 gegrond verklaard en 326 ongegrond/afgewezen. Bij de 41 onderzochte gemeenten zijn 23 voorlopige voorzieningen bij de rechtbank aangevraagd, maar veel gemeenten gaven aan niet te weten hoeveel zaken er aan de voorzieningenrechter zijn voorgelegd. Minstens twaalf bezwaarmakers zijn in het gelijk gesteld.

Lees meer over het onderzoek in Binnenlands Bestuur 13 (verschijnt 19 juni) en (de komende dagen) op de site van Binnenlands Bestuur.