Gemeenten verbijsterd over verbod voorrang statushouders op huis

Het verbod om statushouders met voorrang te huisvesten in sociale huurwoningen is ‘onmenselijk en een schijnoplossing’. Dat stellen zestien gemeenten in een reactie op de maandag door minister Mona Keijzer aangekondigde inspraakronde over haar plannen. De gemeenten zijn verbijsterd en roepen op het voorstel ‘per direct’ in te trekken.

Onuitvoerbare taak

De al eerder aangekondigde maatregel heeft volgens de gemeenten veel ongewenste gevolgen. Ze spreken van een onuitvoerbare taak. De doorstroom uit de opvang zal stagneren, wat leidt tot overvolle opvangcentra, met hoge kosten en meer behoefte aan inzet op straat. Dit vermindert de leefbaarheid en veiligheid en verhoogt de kosten voor maatschappelijke opvang. Ook heeft het nadelige effecten op de inburgering. Bovendien lost het de woningnood niet op.

Tekort aan sociale huurwoningen

Een op de drie mensen in de opvang is nu al statushouder, stellen de initiatiefnemers. ‘De woningnood in onze steden wordt niet veroorzaakt door een teveel aan statushouders maar door een tekort aan sociale huurwoningen. De oplossing van dit probleem ligt dan ook daar: verplicht alle gemeenten om minimaal 30 procent van de nieuwbouw sociaal te bouwen. De schuld neerleggen bij mensen in een heel kwetsbare positie is onmenselijk.’

Voorstel met spoed intrekken

Zonder stabiele huisvesting groeit bovendien de kans dat iemand langdurig afhankelijk wordt van sociale voorzieningen, wat nadelig is voor zowel de statushouders als de maatschappij. ‘Het is onbegrijpelijk dat het kabinet hierop aanstuurt en de negatieve effecten op het bordje van gemeenten gooit. Als gemeenten roepen wij daarom op om dit voorstel met spoed in te trekken.’ De afzenders zijn Amsterdam, Delft, Den Haag, Deventer, Eindhoven, Enschede, Groningen, Haarlem, Leeuwarden, Leiden, Maastricht, Westerwolde, Sittard-Geleen, Tilburg, Utrecht en Venlo.

‘Verwarring en chaos’

‘Dit is voor gemeenten onuitvoerbaar’, reageert de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Die vreest ‘verwarring en chaos’ en begrijpt niet wat het kabinet nu wil. De vereniging wijst erop dat minister Marjolein Faber (PVV, Asiel) voor het weekend nog aankondigde dat ze gemeenten 30.000 euro wil geven voor het huisvesten van statushouders. Nu komt Keijzer met een plan dat daar in de ogen van de VNG ‘tegengesteld’ aan is. De gemeenten vrezen negatieve gevolgen. ‘Als er geen huisvesting beschikbaar is voor statushouders, betekent dit dat er meer opvang nodig is, of dat mensen op straat belanden.’