Kamervragen over verschillen in studietoeslag

SP-Tweede Kamerlid Karabulut voorziet armoedemigratie als gevolg van de enorme verschillen in studietoelage voor arbeidsgehandicapte jongeren. Zij gaat staatssecretaris Klijnsma over de verschillen tussen gemeenten ondervragen.

Uit vandaag gepubliceerd onderzoek van Binnenlands Bestuur bij vijftig gemeenten blijkt dat er per gemeente enorme verschillen zijn in de hoogte van individuele studietoeslagen. Gemeenten zijn sinds de invoering van de Participatiewet verantwoordelijk voor de toeslag, die eerst door het UWV werd uitgevoerd. Karabulut: ‘Deze verschillen verbazen mij helemaal niets. Het was een bewuste keuze van het kabinet om te bezuinigen op de uitgaven voor de groep jonggehandicapten. Het lijkt me echter sterk dat deze toestanden wenselijk zijn, toch is dit waar de politiek van Klijnsma toe heeft geleid.’ Karabulut vindt de verschillen niet direct de schuld van gemeenten. ‘Zij hebben vaak een flink tekort aan middelen en ook onvoldoende expertise over hun nieuwe taken, zoals het uitbetalen van de studietoeslag. Ze weten vermoedelijk niet eens wie de arbeidsbeperkte jongeren zijn en wat ze wel of niet kunnen, omdat ze niet voldoende geïnformeerd zijn.’

Armoedemigratie
Dat de ene gemeente veel meer studietoeslag uitbetaald dan de ander is een kwalijke zaak, vindt Karabulut. ‘Het kan leiden tot armoedemigratie. Ik ga Klijnsma in ieder geval om een reactie vragen en het lijkt mij goed om in de Kamer ideeën uit te wisselen over hoe we deze groep beter vooruit kunnen helpen, zodat zij ook hun talenten met een studie kunnen ontwikkelen.’ Een oplossing zou wellicht kunnen zijn om van de individuele studietoelage een individueel recht te maken. Hoe dat er uit moet komen te zien? Om dat te bepalen is er wat meer tijd nodig.’

‘Gemeenten zullen voorbeeld koplopers volgen’

CDA-kamerlid Pieter Heerma heeft goede hoop dat de gemeenten het voorbeeld van de ‘koplopers’ zullen volgen. ‘Het is positief om te zien dat in alle gemeenten er een studietoelage is voor arbeidsgehandicapten. Dat alle gemeenten dit doen, is het gevolg van een aanpassing van de wet die de Tweede Kamer bij de behandeling heeft aangebracht. Wel zie je grote verschillen tussen wat gemeenten doen, maar dat is onderdeel van de decentralisatie. Ik verwacht dat we de komende tijd zullen zien dat steeds meer gemeenten het voorbeeld van de koplopers zullen volgen. Niet alleen betaalt dit zich uit in betere resultaten. Ook zullen gemeenteraden en arbeidsgehandicapten zelf de vraag op gaan werpen waarom de buurgemeente het beter doet dan de eigen gemeente.’

‘Hopelijk kijken gemeenten er nog een keer naar’
Steven van Weyenberg van D66 sluit zich aan bij Heerma. ‘D66 is allereerst verheugd dat alle vijftig onderzochte gemeenten gebruik maken van de mogelijkheid om studerende jongeren met een arbeidsbeperking een studietoeslag te geven. Het kabinet van PvdA en VVD wilde deze toeslag schrappen, maar door een amendement van D66 is dit voorkomen en is er alsnog 35 miljoen euro beschikbaar. Gemeenten gaan zelf over de hoogte van de studietoelage. Uit het onderzoek blijkt dat er grote verschillen zijn en ik hoop dat de gemeenteraad in gemeenten die onderin dit lijstje staan nog eens kijken naar de hoogte van hun studietoelage.’