Snelle burgers, (te) trage reactie

De laatste jaren zijn in vooral de grote steden de shisha lounges als paddenstoelen uit de grond geschoten. Een shisha lounge is een bar waar je een shisha ofwel waterpijp kan roken.

Met een waterpijp adem je via een buisje door water gekoelde lucht in. De tabak die op de waterpijp ligt, wordt verbrand door een bovenliggend kooltje dat afgesloten is met een stukje zilverpapier zodat de rook alleen via het buisje kan ontsnappen. Een waterpijp wordt gerookt met fruittabak en kan door meerdere personen tegelijk gerookt worden.

Het waterpijp roken kent een lange geschiedenis in het Midden Oosten. Zo is het een van de oudste en meest populaire tradities in Turkije. Via Turkse en Marokkaanse immigranten heeft het zich langzaam verspreid naar het Westen. De shisha lounges zijn vooral populair onder (allochtone) jongeren (16+). Voor shisha lounges geldt immers de leeftijdsgrens die coffeeshops bijvoorbeeld wel hebben niet. Vooral de alcoholvrije lounges vormen zo een laagdrempelige manier van uitgaan.

Gebruikers denken vaak dat het roken via een waterpijp ‘gezonder’ is dan het roken van sigaretten omdat er minder of geen tabak zit in het rookmengsel en omdat ze denken ze dat de nicotine door het water eruit gefilterd wordt. Of dat waterpijp roken niet verslavend is. Niets is echter minder waar.

Verschillende wetenschappelijke studies hebben bewezen dat het roken van een waterpijp even schadelijk of zelfs schadelijker is dan het roken van sigaretten. Bij een uur durende waterpijpsessie wordt 100 tot 200 keer meer volume aan rook geïnhaleerd dan bij het roken van een sigaret. Daarnaast ademt de gebruiker niet alleen kankerverwekkende stoffen van de tabak in maar ook grote hoeveelheden koolmonoxide, zware metalen en kankerverwekkende stoffen, die geproduceerd worden door de kooltjes van de waterpijp. De gezondheidsrisico’s zijn dus aanzienlijk.

En nu?
Als direct omwonenden last hebben van de koolmonoxide kan dat voorkomen worden door muren en plafond gasdicht te maken om zo te voorkomen dat koolmonoxide ‘doorlekt’. Via de afdeling Bouw- en Woningtoezicht kan een gemeente dat afdwingen of een shisha lounge zelfs sluiten.

Maar hoe zit het met de bezoekers die ongezonde hoeveelheden koolmonoxide en andere stoffen binnenkrijgen? Je ziet hier een klassiek voorbeeld van een overheid die haar burgers niet kan bijhouden. We zien een gezondheidsprobleem opkomen maar de wetgeving en handhaving zijn nog niet zover dat er opgetreden wordt. Dit hebben we eerder gezien. Bijvoorbeeld bij het optrekken van de leeftijdsgrens bij roken en alcohol van 16 naar 18 en het handhaven van het rookverbod in cafés. Een beetje vertraging tussen burgers en de overheid is niet erg, misschien ook wel onvermijdelijk, maar laten we hopen dat we deze keer iets sneller reageren dan in sommige andere gevallen zodat de huidige jeugd op haar veertigste hierdoor niet met allerlei gezondheidsklachten zal kampen.

Paul van der Velpen
Meer columns van Paul van der Velpen vindt u hier.