Scan moet zorgen voor betere overgang school-werk

De overgang van school naar een baan voor jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt kan en moet veel beter. Om te komen tot een sluitende aanpak waarbij alle partijen samenwerken om te voorkomen dat deze jongeren thuis komen te zitten, is er nu de Participatiescan.

Uit beeld
Kwetsbare jongeren die van het speciaal- of praktijkonderwijs of het laagste niveau van het mbo komen, vallen nog altijd vaak tussen wal en schip. Ze hebben een verhoogd werkloosheidsrisico. Daarom moet voorkomen worden dat ze bij de scholen uit beeld verdwijnen zonder dat ze bij gemeenten al ín beeld zijn. De Participatiescan kan hierbij helpen vindt Henk Bakker, landelijk programmamanager Participatiescan bij Ecorys dat de scan ontwikkelde. De scan is een kennis- en actietool om te zorgen voor zo’n sluitende aanpak. Voor gemeenten belangrijk, omdat het daarmee kan voorkomen dat jongeren in de Participatiewet terechtkomen.

 
Verbeteragenda

‘Met deze scan kom je in twee stappen tot een verbeteragenda, zodat je een sluitende aanpak kunt creëren’, aldus Bakker. ‘De scan bestaat uit 15 succesfactoren of kwaliteitsnormen in drie thema’s. Daarmee kun je de situatie in je eigen regio vergelijken met de ideale situatie.’ In de scan zit ook regionale stuurinformatie van het Nederlands Jeugd Instituut en een kennisbank waar goede praktijkvoorbeelden te vinden zijn. ‘Zeeland is bijvoorbeeld goed bezig met jobhunting’, aldus Bakker. ‘En Assen zorgto voor doorlopende begeleiding van school naar werk. Als uit de scan blijkt dat jouw regio daar niet goed in is, kan worden geleerd van bijvoorbeeld die regio's en kun je meteen actie ondernemen.’

 
20 bijeenkomsten

Inmiddels zijn er ruim 20 bijeenkomsten geweest in verschillende regio’s waar de Participatiescan in sessies is ingevuld. Daarbij zitten 12 mensen aan tafel, sleutelfiguren vanuit de verschillende velden die hiermee te maken hebben. Mensen vanuit de gemeente (bijvoorbeeld vanuit Sociale Zaken of het Werkbedrijf), het onderwijs, de zorg, werkgevers, mensen vanuit leerplicht, uwv en regionale organisaties. ‘Door samen de 15 vragen in te vullen en te bespreken, rolt daar door inzet van slimme ICT-ondersteuning automatisch één gezamenlijke verbeteragenda uit voort' ’, aldus Bakker. ‘Het mooie van de scan is dan ook dat de werelden van het onderwijs, de arbeidsmarkt, zorg en de gemeente hiermee samenkomen. Je ziet dat de gemeente dan al meer gaat meedenken met de scholen en de scholen meer aan nazorg doen.’

Learning by doing
Er wordt al langer gesproken over het probleem dat ontstaat als scholen kwetsbare jongeren ‘loslaten’ of als er dingen mis gaan waardor ze pas later bij gemeenten in beeld komen. Ook is al vaker onderzoek gedaan naar de vraag wat ervoor nodig is om te zorgen dat kwetsbare jongeren niet aan de kant komen te staan. ‘Belangrijkste conclusies uit die onderzoeken is dat er vaak te weinig focus is op wat de jongeren wel kunnen’, zegt Bakker. ‘In het verleden was er de Wajong of de Sociale Werkvoorziening. Veel jongeren kwamen in de Wajong terecht omdat er vanuit hun beperking gekeken werd. Maar ze kunnen vaak heel veel. Daarom moeten we het omdraaien en naar hun mogelijkheden kijken. Deze jongeren leren vaak door het te doen. Learning by doing is dan ook het motto.’

Uitdaging

Twintig bijeenkomsten zijn er dus al geweest, maar nog veel meer partijen zijn geïnteresseerd. Bakker: ‘Er zijn al 80 scansessies aangevraagd. Dat er tot nu toe ‘maar’ 20 zijn geweest, komt omdat het voor gemeenten en scholen nog lastig is om vast te stellen wie die 12 mensen aan de tafel moeten zijn. Daar ligt voor 2018 een mooie uitdaging. Alle regio’s om de tafel en snel tot een sluitende aanpak en een verbeteragenda komen. Dat is het doel.’ De Participatiescan is ontwikkeld in opdracht van Lecso, Divosa, VNG, MBO Raad, VO Raad, Sectorraad Praktijkonderwijs, Ingrado, UWV, S-BB, MEE NL, VOBC en de ministeries van SZW en OCW door ECORYS en NJi.