Politiek nu ook voor één uitkering
Nederland staat een ingrijpende vernieuwing van de sociale zekerheid te wachten. Bijna alle landelijke politieke partijen bepleiten een samenvoeging van verschillende uitkeringsvoorzieningen.
Ook het bestaansrecht van het UWV Werkbedrijf wordt in de meeste verkiezingsprogramma’s ter discussie gesteld. Als het aan de meeste partijen ligt, krijgen de gemeenten een groot deel van de uitvoering helemaal in handen. De programma’s sluiten daarmee aan de bij de aanbevelingen uit de Brede Heroverwegingen, waar het kabinet om had gevraagd.
CDA, VVD, GroenLinks en Christen-Unie kiezen onomwonden voor het samenvoegen van de bijstand, de Wajong en de sociale werkvoorziening tot één regeling. De PvdA formuleert het wat omzichtiger door aan te sturen op een gewone bijstand voor mensen zonder arbeidsbeperking en een ‘bijstand plus’ voor degenen met een beperking. De salarissen in de sociale werkvoorziening, die nu als relatief hoog worden gezien, worden als het aan de sociaal-democraten ligt, in de loop der tijd naar beneden aangepast aan die bijstand plus-norm.
Experiment
2 jaar geleden opende de oud-CDA-minister voor Sociale Zaken, Bert de Vries, de discussie door te pleiten voor één regeling voor alle mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. De afgetreden staatssecretaris Jetta Klijnsma wilde daarmee eerst op kleine schaal experimenteren om te zien hoe dat in de praktijk zou uitwerken. De wetswijziging die daarvoor nodig was, is net door de Eerste Kamer. De eerste gemeenten moeten er binnenkort mee aan de slag. Het is de vraag of een nieuw kabinet dat gaat afwachten, of het ook zonder experimenten aandurft om het hele stelsel om te gooien.
ChristenUnie, CDA en VVD zien graag dat gemeenten verantwoordelijk worden voor alle reïntegratie, waarmee die taak dus weggaat bij het UWV. De ChristenUnie pleit ervoor de instantie dan maar helemaal op te heffen, het CDA wil gemeenten de verantwoordelijkheid geven over het Werkbedrijf (wat de facto op hetzelfde neerkomt) en de VVD wil dat de instantie alleen nog de keuringen blijft uitvoeren.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is er voorstander van om de gemeenten verantwoordelijk te maken voor één grote regeling. De gemeentekoepel vindt dan wel dat ook al het geld mee moet komen. En dat lijkt nu net onwaarschijnlijk. De heroverwegingscommissie zag wel een mogelijke bezuiniging van een half miljard op reïntegratiemiddelen en een bezuiniging komt in verschillende verkiezingsprogramma’s ook terug. De VNG vreest dat met minder reïntegratie mensen langer in een uitkering blijven, wat uiteindelijk toch meer geld kost.
Wanneer je ook geacht wordt op enigerlei manier te werken om zo "iets terug te doen" zal dat ertoe leiden dat de armoede groter wordt: er gaan extra uitgavenposten ontstaan zoals reiskosten, representatieve kleding, etc. op een toch al kwetsbaar maandbudget.
Er wordt heel veel gezegd en gedaan om de uitkeringen zo laag mogelijk te houden door mensen, die echt niet weten hoe het is om op het sociale bestaansminimum te leven en dat onder het mom dat werken loont. Een zoethoudertje voor deze mensen, waar de uitkeringsgerechtigde niets aan heeft anders dan weten dat de inkomsten geheel, met vakantiegeld, iedere maand worden verrekend. Hierdoor ontstaat een maandelijks gat, waar weer andere problemen uit kunnen volgen.
Maar helaas: de stuurlui, die het voor het zeggen hebben staan aan wal en als uitkeringsgerechtigde tel je niet mee.