Overheid besteedt amper aandacht aan vasthouden talent
Een op de drie overheidsorganisaties doet niets om talent te behouden. In zeker de helft van de departementen, provincies en gemeenten blijkt niets geregeld.
Nog niet één op de drie overheidsorganisaties neemt maatregelen om talentvolle ambtenaren te behouden. In zeker de helft van de departementen, provincies en gemeenten blijkt niets geregeld.
Dat is een van de resultaten uit een enquête van Binnenlands Bestuur onder ruim 1.400 ambtenaren. De enquête werd gehouden in samenwerking met de Ien Dales-leerstoel (‘de overheid als arbeidsorganisatie’). Die organiseert op 13 oktober in Den Haag een congres rondom het thema boeien en binden van talent en kwaliteit.
Professor Roel Nieuwenkamp, als bijzonder hoogleraar arbeidsverhoudingen verbonden aan de leerstoel, zegt niet verrast te zijn over de uitkomst. ‘Maar zorgwekkend is het wel’, zegt hij. ‘Veel organisaties zijn met zoveel geweld aan het bezuinigingen, dat er geen aandacht meer is voor het probleem van de vergrijzing van het personeelsbestand. Dat is een dilemma. Alle energie gaat naar het bezuinigen, terwijl ze tegen de stroom in zouden moeten investeren in het aantrekken, binden en boeien van talent.’
Volgens Nieuwenkamp zit zowel het jonge als het midden- en oudere segment momenteel in de knel. ‘Voor trainees zijn niet genoeg plaatsen. Hun aantal neemt af. Het functionele middensegment stroomt onvoldoende door naar managementposities. En ouderen krijgen een diffuse boodschap: enerzijds wordt van ze verwacht langer door te werken, anderzijds krijgen ze signalen dat het bijzonder welkom is als ze de organisatie willen verlaten’, aldus de hoogleraar.
Doel van het congres is om lichtende voorbeelden op het spoor te komen van organisaties die het wél lukt om contracyclisch te investeren in talent. ‘In het buitenland hebben we ze tot dusver eerlijk gezegd niet kunnen vinden. Hopelijk lukt het om de best practices uit ons land boven tafel te krijgen. We staan met zijn allen toch voor de opgave dat de ‘grote intocht’ die over circa 5 tot 7 jaar nodig is, ook daadwerkelijk plaatsvindt’, aldus Nieuwenkamp.
Reacties: 7
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
In veel ambtelijke organisatieculturen worden bepaalde talenten ervaren als een bedreiging. Die talenten wil men helemaal niet vasthouden, maar "loswerden".
Op zich heeft dat weinig te maken met de cycli van bezuinigen en werven, maar is een bijna algemeen menselijk probleem: echt getalenteerden wijken af van de middelmaat, terwijl de middelmaat (per definitie!) in de meerderheid is en zich focust op het verwerven van hiërarchische posities. Die posities worden vervolgens gebruikt om meer getalenteerden te neutraliseren of uit te schakelen.
Is dat zorgwekkend? Of is dat een spanningsveld van alle tijden - en is het aan de getalenteerden om manieren te vinden om tussen de middelmatigen te overleven en tot bloei te komen?
Je kunt van de meerderheid niet verlangen dat zij respect heeft voor talent of zelfs maar begrijpt wat het is.
Het hele idee dat een overheid werkelijk zou willen proberen talent duurzaam vast te houden, komt op mij (na tien jaar werkervaring bij de overheid) gekunsteld over: weer een geslaagde poging van de middelmaat om zichzelf voor de gek te houden (en daar een goede boterham aan te verdienen).
Het is mogelijk talent te koesteren, maar dat zal altijd gebeuren door personen die in staat zijn talent te herkennen en te waarderen.
Een congres (zoals op 13 oktober a.s.) is een manifestatie, bedoeld om de meerderheid een goed gevoel over zichzelf te geven. Een plezierige dag toegewenst!
Als die zouden functioneren dan zou het een stuk beter gaan. Want de getalenteerden nemen juist de benen omdat PZ en het management er een rommel van maken... De oplossing is zo simpel... maar de macht ligt bij PZ...
Toch lijkt kiezen voor het vast stellen, benutten en ontwikkelen van de kwaliteiten van de medewerkers er één die zowel op korte als op langere termijn een gewenst effect heeft. Natuurlijk gaat bezuinigen vaak gepaard met verkleinen van de bestaande formatie. Echter blijft de meerderheid van de formatie nog steeds in dienst bij de gemeente en aan die gemeente is dan de taak om die mensen zo goed mogelijk in te zetten.
De hoeveelheid taken en verwachtingen nemen vaak niet af. Niet in kwantiteit, niet in kwaliteit. Maar men moet het wel met minder mensen doen.
Als mensen hun kwaliteiten beter kunnen en mogen benutten worden ze vaak effectiever en gemotiveerder. Als mensen in teams elkaars kwaliteiten beter benutten kan de effectiviteit en arbeidsvreugde nog verder toenemen.
Investeren in het vast stellen en benutten van kwaliteiten is derhalve iets dat zeer snel oplevert. Ambitieuze doelstellingen blijken opeens haalbaarder dan voor de bezuinigingen en door de grotere arbeidsvreugde wordt ook nog eens het ziekteverzuim verlaagd.
Het is dus een kwestie van kiezen. De problematiek van bezuinigen en de ‘Grote Uittocht’ aan elkaar koppelen. Dit is echter wel een keuze die vele overheidsmanagers en –bestuurders nog niet veel vaker hebben gemaakt. Dat vereist een ander gedrag dan dat men vanuit het verleden gewend is. Maar het heden en de toekomst zien er dan ook anders uit dan het verleden.
Dus een beetje gezond verstand en lef zou daarbij voldoende moeten zijn om van het gebaande pad af te stappen. Of maak ik het nu veel te simpel?