Onzekerheid over financiering proeftuinen jeugdbescherming

Ook het kabinet-Schoof zet zoals verwacht in op de uitvoering van de Hervormingsagenda Jeugd. De extra bezuiniging van 511 miljoen euro komt definitief te vervallen. De structurele besparing van 1 miljard euro blijft. De 11 proeftuinen Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming worden ‘gestimuleerd’, maar in de Miljoenennota staat niet of er vanaf 2025 structureel geld wordt vrijgemaakt voor een vervolg.

Uitgaven

Voor een ‘effectief en efficiënt werkend jeugdstelsel’ reserveert het ministerie van VWS voor volgend jaar bijna 204 miljoen euro. Dat wordt in 2026 zo’n 149 miljoen euro, en zakt verder naar 92 miljoen euro in 2029. De uitgaven zijn in 2024 en 2025 aanzienlijk hoger dan in 2026 tot en met 2028. Dit heeft te maken met de uitvoering van de Hervormingsagenda Jeugd (91 miljoen euro in 2024 en 95 miljoen euro in 2025). Om zicht te krijgen op de jeugdzorgkosten van gemeenten wordt jaarlijks een uitgavenonderzoek uitgevoerd.

Fraude

Het kabinet besteedt extra aandacht aan zorgfraude. Zij noemt het ‘onverteerbaar’ dat er wordt ‘gegraaid uit de zorgpot’. ‘Er is regelmatig sprake van fraude met zorggeld of fraude met diploma’s’, constateert de regering. Naast criminele netwerken ‘lekt’ zorggeld soms ook op legale wijze weg. Bijvoorbeeld door het uitkeren van winsten via onderaannemers. Het kabinet wil daarom een vergunningsplicht voor nieuwe aanbieders, en neemt extra ‘weigerings- en intrekkingsgronden’ op in het wetsvoorstel Integere bedrijfsvoering zorg- en jeugdhulpaanbieders (Wibz). Ook neemt de regering extra bepalingen op voor excessieve winstuitkeringen in de zorg en jeugdhulp.

Probleemgezinnen

Verder vindt het kabinet dat er meer geld nodig is om een uithuisplaatsing van een kind en andere ingrepen in probleemgezinnen beter te laten verlopen. Staatssecretaris Teun Struycken (Rechtsbescherming) trekt 25 miljoen euro per jaar extra uit voor bijvoorbeeld rechtshulp aan ouders en voor de kinderrechter. Het vorige kabinet trok al 50 miljoen euro per jaar extra uit voor het verbeteren van kinderbeschermingsmaatregelen, maar dat blijkt volgens Struycken (NSC) niet genoeg.

Proeftuinen

Wat betreft de financiering van de 11 proeftuinen Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming is het kabinet ambivalent. Dit programma richt zich op het verminderen van gedwongen maatregelen, zoals uithuisplaatsingen. ‘Proeftuinen en andere regio’s worden gestimuleerd’, schijft het kabinet. Maar in de Miljoenennota staat niet of er vanaf 2025 structureel geld wordt vrijgemaakt voor een vervolg.

Jeugdcriminaliteit

Tot slot zet ook dit kabinet in op Preventie met Gezag. Dit programma is begin 2023 gestart en richt zich op het voorkomen dat jongeren in de criminaliteit belanden of daarin verder afglijden. In april trok Rutte-IV tientallen miljoenen euro’s uit om de jeugdcriminaliteit terug te dringen in de wijken van twintig gemeenten. Er is al structureel geld beschikbaar voor de gerichte aanpak in 27 gemeenten met buurten waar de leefbaarheid onder druk staat. Het huidige kabinet maakt voor volgend jaar 99 miljoen euro beschikbaar, 1 miljoen euro meer dan het vorige kabinet voor 2024 deed.