Oneerlijke concurrentie grote zorg bij Participatiewet

De nieuwe Participatiewet die staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA, SZW) vandaag naar de Kamer heeft gestuurd zorgt voor oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt. Dat zegt de vereniging voor Sociale Diensten Divosa in een reactie op het wetsvoorstel.

125 duizend banen
In de nieuwe wet wordt onder meer geregeld dat het bedrijfsleven 100 duizend extra banen schept voor mensen met een arbeidsbeperking (Sw'ers en Wajongers). De overheid zorgt voor nog eens 25 duizend extra banen voor deze groep. Door voorrang te geven aan deze groep wordt het voor mensen in de bijstand nog veel lastiger om aan het werk te komen, vreest Divosa.

Geen eind aan schotten
‘We drongen aan op extra banen voor alle mensen met een beperkte verdiencapaciteit’, zegt Divosa-voorzitter René Paas, ‘Nu ze er komen, zijn ze er voorlopig niet voor bijstandsgerechtigden met vergelijkbare beperkingen. Deze wet moest een einde maken aan de schotten tussen doelgroepen, maar in de uitwerking staan ze er ineens weer.’ Volgens Divosa laat de nieuwe wet nog veel zaken onduidelijk. Zo blijkt nog niet hoé gemeenten met deze wet beter in staat zouden zijn om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt aan werk te helpen.

Eerlijker loon
Staatssecretaris Klijnsma noemde als grote voordeel van de nieuwe wet ten opzichte van diens voorganger de Wet werken naar vermogen het feit dat de loondispensatie vervangen wordt door loonkostensubsidie. Hierdoor krijgen werknemers een eerlijker loon. Divosa wijst erop dat de maatregel wel veel duurder is en vreest dat dat ten koste gaat van het aantal banen dat er geschapen kan worden.

Cedris
De belangenorganisatie voor bedrijven in de sociale werkvoorziening, Cedris is blij met de Participatiewet. Wel blijft de begeleiding van mensen met een beperking een groot punt van zorg. ‘Begeleiding is noodzakelijk om die afspraken op papier om te zetten naar echt werk’, zegt Cedrisvoorzitter Job Cohen in een reactie. ‘Er moet geld zijn voor gerichte training, ondersteuning op de werkvloer en ook voor professionals die werkprocessen aan kunnen passen aan de mogelijkheden van mensen met een beperking. Het gaat om gemotiveerde mensen die echt wat in huis hebben, maar vaak niet zomaar passen op een ‘gewone’ vacature.’

VNG
Ook de VNG benadrukt in haar reactie vooral dat het snijden in het budget ten koste zal gaan van de begeleiding aan werkzoekenden en hun werkgevers. Terwijl begeleiding cruciaal is voor een succesvolle uitvoering van de Participatiewet.:‘Het kabinet boekt een totale structurele bezuiniging in van € 1,6 miljard over 40 jaar. Het is vooral in de komende jaren dat gemeenten de stapeling van bezuinigingen (korting op de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), korting op het re-integratiebudget en korting op het budget bij overdracht Wajongeren naar gemeenten) niet op zullen kunnen vangen.’

RvS
Ook de Raad van State is kritisch over het beschikbare budget. Ze 'twijfelt eraan of de middelen en instrumenten die aan gemeenten beschikbaar worden gesteld voldoende zullen zijn om de taken adequaat uit te voeren die zij als gevolg van het wetsvoorstel krijgen', schrijft de Raad in haar advies. De wet zou opnieuw overwogen moeten worden, aldus de Raad.

Politiek

Vanuit de politiek zijn er ook zorgen over de financiële kant van de wet. Daarnaast maakt D66 zich grote zorgen over de inkomenspositie van Wajongers die na herkeuring hun uitkering verliezen. Ook heeft het CDA veel zorgen over het harde regime voor herkeuring van Wajongers en de gebrekkige kansen voor hoger opgeleide arbeidsgehandicapten binnen de participatiewet. De SP heeft geen goed woord over voor de wet. Kamerlid Sadet Karabulut: 'De participatiewet van staatssecretaris Jetta Klijnsma leidt tot uitsluiting en werkloosheid.'

FNV
De vakcentrale FNV is zal vooral kritisch blijven toezien op het feit of de beloofde banen wel gerealiseerd worden. Bovendien mag niet met herkeuren begonnen worden voordat de banen er zijn, aldus de bond. 'Eerst banen, dan herbeoordelingen', aldus Heerts. Ook is de bond kritisch op de 'te ver doorgevoerde decentralisatie'. Ze vreest dat mensen in de ene gemeente anders behandelt zullen worden dan in de andere 'Daarvoor waakt de FNV en is er afgesproken dat er landelijke criteria gaan gelden bij het toekennen van voorzieningen. Deze afspraak voorkomt dat mensen bijvoorbeeld in de ene gemeente wel loonkostensubsidie krijgen en in de andere niet."