Noorderlingen hebben zorgen over toekomst dorp of wijk

Groningers, Friezen en Drentenaren waarderen de leefbaarheid in hun provincie gemiddeld met een 8. Desondanks maakt 20 procent zich zorgen over verdwijnende voorzieningen, vergrijzing, en de staat van de natuur, het landschap en biodiversiteit. Met name jongvolwassenen zijn ontevreden. 

Dat blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Sociaal Planbureau Groningen, Planbureau Fryslân en Trendbureau Drenthe. Ruim 9.000 Groningers, Friezen en Drentenaren zijn bevraagd over brede welvaart in hun provincie.

Ondanks het hoge gemiddelde, maakt 20 procent van de respondenten zich zorgen over verdwijnende voorzieningen, vergrijzing, en de staat van de natuur, het landschap en biodiversiteit. Ook is een deel van de panelleden van mening dat de leefbaarheid het afgelopen jaar achteruit is gegaan. ‘Een belangrijke reden hiervoor is dat inwoners ontevreden zijn over het onderhoud van de publieke ruimte’, stellen de onderzoekers. ‘Daarnaast vinden noorderlingen dat de leefbaarheid achteruit is gegaan door meer overlast van verkeer en vanwege het sluiten van voorzieningen in de omgeving zoals winkels, openbaar vervoer, horeca en zorg.’

Het aanpakken van deze opgaven wordt daarom genoemd als belangrijke voorwaarden voor een leefbare toekomst. Hetzelfde geldt voor een goede bereikbaarheid, zowel binnen de noordelijke provincies als met de rest van Nederland.

Toekomst jeugd

Verder maken veel Groningers en Drentenaren zich zorgen over het toekomstperspectief voor de jeugd, ziet Marije Kooistra. Zij is onderzoeker en data-analist Brede Welvaart bij CMO STAMM, een kenniscentrum voor sociaal-maatschappelijke vraagstukken in Groningen en Drenthe. ‘In Groningen en Drenthe maakt ongeveer 60 procent zich zorgen over de toekomst van de jeugd’, laat ze weten aan Binnenlands Bestuur. Volgens haar komt dat deels door eerdergenoemde problemen, zoals vergrijzing en verlies van voorzieningen. Maar ook nationale en internationale thema’s als inflatie en de oorlog in Oekraïne spelen hierin een rol.

Ontevreden jongvolwassenen

Die ontevredenheid is ook terug te vinden in het onderzoek. Jongvolwassenen (18 – 34 jaar) zijn minder content dan oudere panelleden. ‘Maar dat ligt eigenlijk wel in de lijn der verwachtingen. Je ziet wel vaker dat jongeren minder tevreden zijn’, nuanceert Kooistra. Volgens haar komt dat omdat jongvolwassenen vaker behoren tot doelgroepen die sowieso minder te spreken zijn over de leefbaarheid. ‘Huurders zijn bijvoorbeeld minder tevreden dan woningbezitters omdat ze over hun woonsituatie minder zeggenschap hebben. En jongeren zijn vaker huurders’, verklaart Kooistra.

Daarnaast is hun positie meestal kwetsbaarder. Ze hebben minder vaak een vaste baan en hebben meer moeite met het vinden van een geschikte (lees: betaalbare) woning. Opvallend genoeg voelen zij zich ook vaker onveilig in de buurt. Hoe dat komt is volgens Kooistra nog onduidelijk.

Jaarlijks onderzoek

Dit zijn de eerste bevindingen van een gezamenlijk, jaarlijks onderzoek door de planbureaus in Groningen en Friesland en het trendbureau in Drenthe. Het is de vierde keer dat de leefbaarheid in deze provincies wordt gepeild. Dit najaar publiceren de onderzoeksbureaus meer resultaten over onderzoek in Noord-Nederland.