Meer samenwerking bij sociale diensten

Steeds meer gemeenten pakken de uitvoering van taken op het gebied van werk en inkomen gezamenlijk op. Dat blijkt uit een factsheet van Divosa, de vereniging van Sociale Diensten.

70 procent in 2015
54 procent van de gemeenten werkt in een officieel samenwerkingsverband met meerdere gemeenten aan de uitvoering van de Wet werk en bijstand (Wwb). In 2015 groeit dat percentage naar 70. Divosa verwacht dat de samenwerking vormgegeven zal worden in bijvoorbeeld  een intergemeentelijke sociale dienst, een herindeling of een ambtelijke fusie.  36 procent van de gemeenten werkt samen in een gemeenschappelijke regeling en 18 procent op basis van een overeenkomst voor wat betreft bijvoorbeeld de inkoop.

Geld
De belangrijkste reden om samen te werken is geld: gemeenten verwachten efficiënter te kunnen werken als zij hun krachten bundelen en een groter schaalniveau bereiken. Ook wil een aantal gemeenten samenwerken omdat zij de drie decentralisaties gezamenlijk en integraal willen oppakken in de regio. Maar het is niet zeker dat de kosten ook gedrukt worden als er samengewerkt wordt, aldus Divosa. Uit het onderzoek ‘Het kost wat, maar dan heb je ook wat’uit 2011 blijkt dat bezuinigen op apparaatskostenminder eenvoudig is dan het lijkt en dat als de samenwerking een feit is, er niet altijd zorgvuldig op kosten gestuurd wordt. Wanneer gemeenten deels vasthouden aan hun eigen beleid (couleur locale) wordt het nog moeilijker om efficiencywinst te boeken en in de eerste jaren zijn er bovendien hoge opstart- en frictiekosten.

Sw-bedrijven en Wmo-taken 

Een enkel samenwerkingsverband biedt onderdak aan de kredietbank zoals de RSD Alblasserwaard-Oost/Vijfherenlanden. Ook  Sw-bedrijven sluiten zich vaker aan. Dit is gebeurd met de ISD Walcheren en de ISD Midden-Langstraat die inmiddels zijn uitgebreid en omgedoopt tot Orionis Walcheren en Baanbrekers.  Met het ook op de drie decentralisaties worden ook vaker taken van de Wmo toegevoegd.

Toekomst
Samenwerkingsverbanden zijn aan verandering onderhevig, aldus Divosa. Voor de toekomst wordt daarom verwacht dat  35% van de samenwerkingsverbanden de samenstelling gaat wijzigen door toe- of uittredende gemeenten.  27% voorziet een wijziging van de juridische status en 36% voorziet een uitbreiding van het verband met het sw-bedrijf. Vooral bij bestaande  gemeenschappelijke regelingen is dat het geval (44%). 18% van de samenwerkingsverbanden krijgt er Wmo-taken bij. Dit geldt vooral voor de  gemeenschappelijke regelingen (24%).