Medisch geheim

Moet je als ambtenaar bij je sollicitatie vertellen dat je chronisch ziek bent, of dat je een zwakke rug hebt? Het hangt er maar van af. Soms mag je dit verzwijgen, soms ben je verplicht om het te melden.

De werkgever mag slechts voor bepaalde functies een medische keuring laten verrichten. Het moet dan gaan om functies waaraan bijzondere eisen worden gesteld op het gebied van de medische geschiktheid. De keuring mag alleen betrekking hebben op de bijzondere eisen van die functie.

Ook vragen naar de gezondheidstoestand vallen onder het begrip medische keuring. Dit betekent dat de werkgever bij een sollicitatie geen vragen mag (laten) stellen over de gezondheid, tenzij het dus gaat om zo’n functie die bijzondere eisen aan de medische geschiktheid stelt.

Stel dat de werkgever tijdens een sollicitatie voor een functie zonder bijzondere gezondheidseisen de vraag stelt of iemand weleens langdurig ziek is geweest. De sollicitant kan in dat geval zeggen dat hij deze vraag niet hoeft te beantwoorden (maar dan wordt hij vast afgewezen).

De sollicitant mag er ook over liegen, want het is een ‘verboden vraag’. Hij hoeft het ook niet zelf te melden. De rechter accepteerde bijvoorbeeld dat een werknemer een aanstaande ziekenhuisopname verzweeg in het gesprek over verlenging van het jaarcontract.

Bij functies waaraan bijzondere eisen van medische geschiktheid worden gesteld, kan dus wél een medische keuring plaatsvinden. Dit moet gebeuren door een arts van een arbodienst. Alleen die artsen mogen vragen stellen over de medische toestand, en dus niet de aanstaand leidinggevende of de personeelsfunctionaris. Bij die keuring mag de sollicitant niet liegen. Ook wordt van de sollicitant verwacht dat hij het zelf meldt als er iets is dat een reële bedreiging vormt voor het voldoen aan de specifieke eisen die de functie stelt.

Een discussie hierover deed zich voor bij een bewaarder van de Dienst Justitiële Inrichtingen. Bij haar sollicitatie was ze gekeurd en geschikt bevonden. Ze had daarbij verzwegen dat ze al vanaf haar veertiende rugklachten had. Dit kwam pas ter sprake toen zij uitviel met rugklachten. Daarop werd ze ontslagen. Volgens de minister van Veiligheid en Justitie had zij die rugklachten ten onrechte niet gemeld bij haar sollicitatie. De rechter stelt de ambtenaar echter in het gelijk. Het hebben van rugklachten van algemene aard was geen reële bedreiging voor het vervullen van de functie en hoefde zij daarom niet te melden. Het verzwijgen van de klachten was dus geoorloofd en het ontslag wordt teruggedraaid. Het medisch geheim woog zwaarder.

Vindplaats: Rechtbank Den Haag 20 april 2011, TAR 2011, nr. 102