Gemeenten: jeugdzorg opnieuw duurder

De jeugdzorg wordt dit jaar opnieuw duurder. Driekwart van de gemeenten geeft meer geld uit aan de jeugdzorg dan ze vorig jaar hebben gedaan. Dat blijkt uit een enquête van Binnenlands Bestuur en de NOS waaraan ruim 200 gemeenten hebben meegedaan.

Meer uitgeven

Dat is opmerkelijk, omdat gemeenten vorig jaar al te maken hadden met een flinke begrotingsoverschrijding: in 2017 werd er 650 miljoen euro (bijna 20 procent) meer uitgegeven aan de hulp aan jongeren dan ze hadden verwacht. Dit jaar gaat driekwart van de gemeenten daar nog eens overheen. De helft van de gemeenten in het onderzoek zegt bovendien nu al te weten volgend jaar nog meer te gaan uitgeven.

Aanspreken reserves
Gemeenten geven aan als gevolg daarvan minder geld over te houden voor andere gemeentelijke taken. In de helft van de gemeenten met stijgende kosten gaat het ten koste van de langdurige zorg aan chronisch zieken en ouderen, zoals thuiszorg. In een kwart van de gemeenten wordt het geld ook weggehaald bij andere posten die niets met de zorg te maken hebben of worden de algemene reserves aangesproken.

Brandbrief
De vraag is hoelang gemeenten dat kunnen blijven doen. Meerdere gemeenten staat het water inmiddels tot aan de lippen. Onlangs nog stuurde Rotterdam een brandbrief naar minister De Jonge van Volksgezondheid waarin de gemeente aangeeft als regio een tekort van 15 miljoen euro te verwachten. De gemeente schrijft dat het geld dat ze van het rijk krijgen voor jeugdzorg ‘niet in verhouding staat tot de knellende situatie waarin wij ons bevinden.’ Volgens de gemeente gaat het geld vooral op aan specialistische zorg aan jongeren, waardoor er minder geld is voor zaken zoals onderwijsbegeleiding en wijkteams die minder complexe zorg bieden.

Doorverwijzen

Ook de gemeente Midden-Groningen, waar 1 op de 6 jongeren professionele hulp krijgt, zit in financieel zwaar weer. ‘Als we niets doen kan het tekort op de jeugdhulp over 2018 van 3,9 miljoen euro verdubbelen tot 7,9 miljoen euro. Dat bedrag is niet op te brengen,’ stelt wethouder Peter Verschuren (SP). In de gemeente worden voorlopig alleen nog acute hulpaanvragen beantwoord, waardoor het weken kan duren voordat ouders of jongeren een reactie krijgen op hun vraag. ‘Dat is heel jammer, maar we moeten nu wel ingrijpen’, aldus Verschuren. Alleen als duidelijk wordt dat het echt noodzakelijk is, wil de gemeente jongeren nog doorverwijzen naar professionele hulpverleners.

Meer problemen

Het aantal jongeren dat hulp krijgt loopt al jaren op. Voor de toename van het aantal jongeren worden twee verklaringen veel genoemd door gemeenten: doordat ze vanaf 2015 in wijkteams zijn gaan werken, zitten gemeenten dichter op de jongeren en zien ze meer problemen. Tweederde van de gemeenten denkt dat het aantal jongeren daardoor is toegenomen. Ruim de helft van de gemeenten denkt dat er ook daadwerkelijk meer problemen zijn bij jongeren dan vroeger, en een derde denkt dat we jongeren veel sneller in behandeling nemen dan vroeger.