‘Klijnsma moet regie nemen met beschut werk’

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid moet knopen doorhakken zodat het makkelijker wordt om beschutte werkplekken te creëren en te vullen. Dat zegt de Amsterdamse wethouder Arjan Vliegenthart  (SP) in een reactie op het bericht dat het doel van 1600 beschutte werkplekken bij lange na niet gehaald dreigt te worden. PvdA-Kamerlid John Kerstens gaat zijn partijgenoot Klijnsma dinsdag vragen stellen over het gebrek aan beschutte plekken.

100 plekken
Vrijdag sprak voorzitter Job Cohen van brancheorganisatie voor de sociale werkvoorziening Cedris in Binnenlands Bestuur zijn zorg uit over het aantal gerealiseerde plekken voor beschut werk. ‘Als we aan het eind van het jaar op 100 plekken komen, zijn het er al veel’, aldus Cohen. Vliegenthart is het met hem eens. ‘Het gaat heel moeilijk.’ 

Nul indicaties
Voor wat Amsterdam betreft, ligt het niet halen van de doelstelling voor een groot gedeelte aan het feit dat UWV te streng is met het afgeven van indicaties. UWV moet de mensen die door gemeenten aangedragen worden beoordelen om te zien of ze in aanmerking komen voor zo’n beschutte werkplek. Amsterdam zou dit jaar 20 plekken moeten realiseren en is daar volop mee bezig. ‘We vinden mensen en we vinden banen voor ze’, aldus Vliegenthart. ‘We zijn bezig met sociale firma’s om deze mensen daadwerkelijk in de samenleving te laten participeren. Concrete banen, voor echte mensen. Maar ze komen niet door de keuring van UWV.’

Frustrerend
Inmiddels zijn tien mensen naar UWV gestuurd voor een indicatie ‘beschut’. Maar geen van die tien heeft de indicatie gekregen. Vijf zijn te goed bevonden, van de andere vijf is de keuring nog niet afgerond. Enorm frustrerend voor de wethouder, maar zeker ook voor de kandidaat zelf, vindt Vliegenthart. ‘De teleurstelling is enorm groot voor die mensen. Maar we laten ze niet los. We regelen het op een andere manier.’ Bijvoorbeeld door hetzelfde werk onder de noemer dagbesteding te plaatsen. Maar het grote nadeel hiervan is dat mensen in de dagbesteding geen loon krijgen. En dat was nou juist wel het idee van de beschutte werkplaatsen. ‘Heel wrang’, vindt Vliegenthart.

Alle gemeenten
De wethouder is met UWV in gesprek over de strenge keuring, maar de uitvoeringsorganisatie liet gisteren al weten niet op die kritiek te reageren. UWV zegt de wet uit te voeren. ‘Dat mensen niet door de keuring komen kan twee oorzaken hebben’, legt Vliegenthart uit. ‘Of gemeenten hebben geen goed beeld van de wet, of UWV heeft dat niet. Maar vrijwel alle gemeenten hebben dit probleem, dus ik ben geneigd naar UWV te kijken.’ Hoe dan ook, hij vindt dat het aan het ministerie van Sociale Zaken is snel duidelijkheid te scheppen. ‘De Participatiewet komt van het ministerie en UWV is uitvoeringsorganisatie van het ministerie, dus Klijnsma zal nu de regie moeten nemen en duidelijkheid scheppen.

4000 euro
Naast het probleem dat indiceringen uitblijven, noemt Vliegenthart, net als Cedris-voorzitter Cohen ook het feit dat gemeenten geld vanuit het Participatiebudget moeten bijleggen voor iedere gerealiseerde beschutte plek een oorzaak van het uitblijven van deze plekken. ‘We krijgen van het rijk 8500 euro per plaats, maar daar moet dan nog 4000 euro bij. Dat is een aanslag op het participatiebudget, want dat geld kan niet uitgegeven worden aan andere werkzoekenden. In Amsterdam willen we dit goed doen, dus daartoe zijn we bereid. Maar ik kan me voorstellen dat het voor veel gemeenten een groot probleem is.’

CDA-Kamerlid Heerma
Ook vanuit de Tweede Kamer wordt Klijnsma opgeroepen duidelijkheid te scheppen. CDA-Kamerlid Pieter Heerma spreekt van een steeds troebeler beeld voor wat betreft aantallen mensen dat onder de Participatiewet aan de slag gaat en van werkgevers die moedeloos afhaken. Wat betreft beschut werk zie je ook dat de bureaucratie en kaders van de wet niet werken’, aldus Heerma. ‘Gemeenten kiezen voor een andere inrichting of zijn nog er nog niet uit hoe invulling te geven. Enerzijds hoort dit bij de beleidsvrijheid die gemeenten hebben bij decentralisatie. Anderzijds mag de staatssecretaris zich inmiddels wel afvragen of de kaders van deze wet wel kloppen.’

Vragen PvdA
Zijn collega John Kerstens (PvdA) wil dat het kabinet tot actie overgaat. 'In zowel het mondelinge vragenuur als in debatten en via schriftelijke vragen en moties heb ik er bij de staatssecretaris op aangedrongen te zorgen dat de in de wet genoemde 30.000 plekken tegen minimumloon, dus niet ingevuld via dagbesteding of vrijwilligerswerk tegen een uitkering, er komen. Linksom of rechtsom.' Naar aanleiding van de signalen van Cedris gaat hij aanstaande dinsdag het kabinet oproepen tot extra actie om te zorgen voor 30 duizend bechutte plekken.