‘Sociale cohesie naar de vaantjes’

Het welzijnswerk in de Rotterdamse deelgemeente Prins Alexander was bij de bewoners in prima handen. Totdat de gemeente en de ‘welzijnstussenhandel’ zich ermee bemoeiden.

’Achter de voordeur komen wij heel veel armoede tegen’, zegt Marjanne van Ginneken van het Rotterdamse wijknetwerk Makers en Doeners. ‘Dat komt niet alleen doordat mensen weinig inkomen hebben, maar ook doordat ze opeens een gepeperde rekening krijgen van de Belastingdienst of van Eneco, instanties waarvan de systemen soms op hol slaan. Vervolgens komen deze mensen in het welzijnscircuit terecht en dan zijn ze nog verder van huis. Daar weet niemand van elkaar wie waarom waarmee bezig is. Gevolg is dat mensen toch een deurwaarder op de stoep krijgen of zelfs hun huis worden uitgezet.’

‘Met ons netwerk Makers en Doeners pakken we het hier in Prins Alexander anders aan. Omdat we zelf de wijk zijn, weten we altijd wel iemand te vinden die kan helpen bij het oplossen van een specifiek probleem van een medebewoner. Er zitten veel wijze mensen in ons netwerk. Vaak ervaringsdeskundigen, maar ook mensen die bij de vakbond werken en weten waar je je recht moet halen. Zo is het ons al een paar keer gelukt om mensen weer terug te krijgen in hun huis, omdat ze er ten onrechte waren uitgezet.’

‘We bieden geen ‘product’ aan, maar laten ons leiden door de vraag die op ons afkomt. We hebben ook geen vaste structuur. Iedereen in de wijk is onderdeel van ons netwerk. We werken ambulant, zonder vaste accommodatie. De gemeente snapt daar helemaal niets van. Die zegt erg geïnteresseerd te zijn in ‘toekomst­bestendige initiatieven’, maar dat ze van ons nog nooit een exploitatiebegroting voor een buurthuis hebben gezien. Wat precies duidelijk maakt dat ze het niet snappen. Waarom zouden wij in godsnaam een exploitatiebegroting indienen? We exploiteren niks en dat willen we ook niet, want dan is in één keer de vaart eruit. We willen flexibel blijven, verdwijnen in huiskamers in de wijk. Zo blijven we verbonden met elkaar. Zodra je op een kantoortje gaat zitten, ben je dat kwijt.’

Slechte naam
‘Dat is precies de reden waarom het botst met de welzijnsorganisaties. Ze zijn geen deel van de oplossing, maar van het probleem. Neem het Ambachtsplein, het enige winkelcentrum in de wijk Zevenkamp. Dat heeft een slechte naam. Er is veel overlast, mensen gaan er met een boog omheen, winkeliers vertrekken. Er staat ook een wijkcentrum, LCC Zevenkamp. Dat is eigenlijk het enig goed functionerende wijkcentrum in Prins Alexander. Maar wat adviseert Stichting Buurtwerk Alexander aan de gemeente? Dat wijkcentrum moet worden omgebouwd tot jongerencentrum. Buurtwerk verdient z’n geld met jongeren, dus zijn jongeren altijd het probleem, dus is hun oplossing altijd jongeren helpen. Wij hebben eens goed onderzocht wat er echt aan de hand is. En wat blijkt? Niet jongeren veroorzaken problemen, maar hang­ouderen. Die staan er te zuipen, ze bedreigen mensen en gebruiken geweld. Toen ikzelf een keer te grazen werd genomen, schoten jongeren me juist te hulp. Maar de gemeente en Buurtwerk zetten hun plannen door. En daarmee is de sociale cohesie nu helemaal naar de vaantjes en heeft de gemeente enorme schade aangericht.’

‘Ambtenaren sluiten zich op in kantoren en laten zich influisteren door de verkeerde mensen, namelijk de welzijns­werkers die niet in de wijk wonen en die er geen belang bij hebben dat wij volledig participeren.’

‘Ik zou wensen dat de gemeente gaat denken in netwerken in plaats van in organisaties. In ons netwerk bouwen we proefondervindelijk kennis op. En de essentie van een netwerk is dat je kennis deelt, waardoor je die elders weer kunt gebruiken. Dat is de clou. Dus haal die klapviolen van de welzijnstussenhandel uit de wijk. Het enige wat de gemeente dan hoeft te doen, is de mensen in netwerken een beetje faciliteren bij dat kennisdelen en ze verder in hun waarde laten. Zelf halen ze die bezuinigingen dan op hun sloffen.’