Kijken naar andere oplossingen

In Zuid-Holland speelde vorig jaar een zaak waarbij een alleenstaande moeder met haar vier minderjarige dochters uit hun woning dreigden te worden gezet omdat ze de huur niet meer kon betalen. De aankomende huisuitzetting zorgde voor veel stress bij de moeder, die dreigde zichzelf en haar kinderen iets aan te doen. Betrokken hulpverleners konden de veiligheid van de kinderen niet garanderen. Reden om  de Raad voor de Kinderbescherming in te schakelen. De Raad kon,  na een spoedonderzoek niet anders dan concluderen dan het  voor de veiligheid van de kinderen nodig was om de rechter om een uithuisplaatsing te verzoeken. Voor zowel de kinderen als de moeder een heftige maatregel.  Maar in dit geval was  er  een onverwachte wending.

De ontruiming van de woning werd op het laatste moment afgeblazen. Met dank aan iemand die door bleef zoeken naar een oplossing: een alerte ambtenaar bij de gemeente ontdekte dat de moeder recht had op een uitkering.  Moeder kon door de uitkering maandelijks haar schulden aflossen het verliezen van de woning was van de baan, waardoor in een rustigere situatie met de moeder kon worden gewerkt aan het oplossen van de problemen. Het vragen om een uithuisplaatsing was niet meer nodig.

Gelukkig zijn er veel ouders  die erin slagen goed voor hun kinderen zorgen ondanks het feit dat ze van weinig geld moeten rondkomen. Het gebrek aan financiële middelen is meestal niet het enige probleem binnen gezinnen die met de Raad voor de Kinderbescherming in aanraking komen. In dit geval speelde de psychische problematiek van de moeder en slecht contact met de vader ook een rol. Maar vaak zien we dat huisvesting- en financiële problemen veel extra stress in toch al instabiele situaties veroorzaken. En stress en zorgen doen iets met je weerbaarheid. Wanneer we  een deel van die stress bij volwassenen weg kunnen nemen, en de volwassen weer meer eigen regie en oplossingsvermogen geven, verkleinen we de kans op kindermishandeling.

Daar zouden wij in de keten nog alerter op kunnen zijn, zoals de gemeenteambtenaar in dit voorbeeld. Hij redeneert niet alleen vanuit de wettelijke taak , maar ook vanuit betrokkenheid. Uiteindelijk resulteert dat  in – voor de maatschappij – lagere kosten.

Juist het feit dat de zorg dichterbij huis wordt georganiseerd en gemeenten verantwoordelijk zijn, biedt deze kansen. Vanuit de jeugdhulp kunnen gemeenten breder inzetten op het sociaal domein: huisvesting en financiën betrekken in oplossingsrichtingen. We kunnen deze factoren niet los van elkaar zien. De gemeente kan daarnaast een rol pakken door burgers te mobiliseren en zo in de gemeenschap te werken aan preventie.

De Raad voor de Kinderbescherming heeft het afgelopen jaar extra ingezet op het ontvangen van duidelijke meldingen waardoor minder tijd verloren gaat met het achterhalen van de juiste informatie omtrent de situatie van het kind. Nu moet de focus liggen op preventie: hoe kunnen we met elkaar voorkomen dat deze situaties escaleren? Alle hulp is hierbij welkom: van gemeenten én van gemeenschappen.

 
Annette Roeters 
Meer columns van Annette Roeters vindt u hier.