Inspectie vreest dat banenafspraak niet gehaald wordt

De Inspectie SZW waarschuwt voor het risico dat de banenafspraak niet wordt gerealiseerd en een deel van de doelgroep voor de banenafspraak wordt uitgesloten van begeleiding naar werk. Dat schrijft de Inspectie in het rapport De weg naar extra banen.

Mechanismen
Volgens de Inspectie zijn er mechanismen die ervoor zorgen dat het realiseren van garantiebanen in het geding komt. Zo weten nog niet alle gemeenten wat de criteria zijn waarop geselecteerd wordt voor het doelgroepenregister. Daarnaast wegen gemeenten de kosten van de inzet van instrumenten af tegen de besparing op de uitkeringslasten. Dit pakt negatief uit voor mensen zonder of met een kleine uitkering en mensen met een lage verwachte loonwaarde. Zij worden niet aangemeld voor het register en worden niet begeleid naar de extra banen.
 

Leerlingen niet aanmelden
Ook zijn er gemeenten die pas een indicatie aanvragen op het moment dat er een passende baan is gevonden bij een kandidaat. Anderen vinden de indicatie banenafspraak te bureaucratisch en de doelgroep te beperkt. Ook scholen zorgen ervoor dat realisatie van de banenafspraak in gevaar komt. Zo melden sommigen leerlingen niet aan voor het register omdat ze denken dat het voor werkgevers aantrekkelijker is om gebruik te maken van de hogere mobiliteitsbonus. Scholen ontvangen ook geluiden dat ouders niet willen dat hun kind in het register wordt opgenomen, omdat het stigmatiserend zou zijn.

Grote doelgroep
Volgens de Inspectie is het gevolg van deze mechanismen dat waardevol aanbod weglekt voor de banenafspraak. Werkgevers zijn gebaat bij een grote doelgroep waaruit ze kandidaten kunnen zoeken. Daarom is het niet wenselijk dat door al deze verschillende redenen delen van de doelgroep worden uitgesloten van de banenafspraak.

Samenwerking is complexer
Uit het onderzoek blijkt ook dat scholen de samenwerking met gemeenten om kwetsbare jongeren klaar te stomen voor de arbeidsmarkt complexer vinden dan vóór de invoering van de Participatiewet. Oorzaak hiervan is dat er verschillende gemeenten in het scholingsnetwerken participeren. De Inspectie pleit daarom voor één regionaal aanspreekpunt vanuit de gemeenten. Sowieso blijkt dat gemeenten nog moeten groeien in de regierol die ze in de netwerken hebben. De meeste gemeenten hebben al wel verbinding gezocht met partijen als het UWV en de scholen, maar hebben nog geen leidende rol ingenomen. Positief punt is dat de meeste gemeenten oog hebben voor de continuïteit van begeleiding van de kwetsbare jongeren die hun school verlaten, aldus de inspectie. Zo wordt er vaak geen zoektijd van vier weken meegegeven aan de jongeren, maar wordt direct gestart met arbeidsondersteuning van schoolverlaters. Hiermee waarborgen ze dat de jongeren niet uit beeld raken.