Informatie over langer zelfstandig wonen 'ronduit slecht'

Gemeenten moeten veel meer doen om hun burgers te informeren over de regels en mogelijkheden die er zijn om langer zelfstandig wonen te bevorderen. De informatie die nu op gemeentelijke sites te vinden is, is ronduit slecht. Dat vindt Marnix Norder van het Aanjaagteam Langer Zelfsandig wonen (AJT).

Verkeerde verwachtingen
Norder ziet nog vaak gemeentelijke websites die nauwelijks informatie verstrekken. ‘Als u een vraag heeft, maak dan een afspraak met het zorgloket’, bijvoorbeeld. Of ‘Heeft u een aanpassing in huis nodig, vul dan dit formulier in om te zien of u in aanmerking komt’. Maar, vindt Norder. Dat wekt vaak verkeerde verwachtingen en kost veel tijd. 

Zelf betalen
Norder: ‘In de praktijk blijkt vaak dat mensen simpele aanpassingen aan huis als een valbeugen in de douche zelf moet betalen. Zet dat dan op de site. Dat scheelt tijd en dan wek je geen verkeerde verwachtingen.’ Ook grotere aanpassingen aan woningen moeten mensen met een redelijk pensioen uiteindelijk vaak zelf betalen. ‘Zet op de site dat mensen met een inkomen van bijvoorbeeld 30 duizend euro pas in aanmerking komen voor een vergoeding vanaf een bepaald bedrag. Dan kunnen mensen zelf beslissen of ze het aanvraagcircuit ingaan of niet. Dan kun je ook nog schrijven dat mensen die het zelf moeten betalen bijvoorbeeld hulp kunnen krijgen.’

Toolkit
Om gemeenten een handje te helpen is onder regie van het ministerie van Binnenlandse Zaken een toolkit ontwikkeld waarmee gemeenten eenvoudig de juiste informatie op de site kunnen zetten. Een standaardtekst waarbij op de puntjes de gemeentelijke gegevens ingevuld kunnen worden. In de toolkit komen vragen aan bod als ‘wat kunt u zelf doen bij woningaanpassingen’ of ‘wat komt er kijken bij de realisatie van een mantelzorgwoning’. De teksten kunnen aangepast worden aan de lokale situatie.

Blijverslening
Voor mensen met een eigen huis die woningaanpassingen zelf moeten betalen maar daar het geld niet voor hebben, is er nu de ‘blijverslening’, ontwikkeld door het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting op verzoek van het AJT. Ze kunnen geld lenen voor aanpassingen bij de gemeente. Norder is blij dat dit revolverend fonds is opgezet. ‘Banken geven vaak geen hypotheek meer aan deze mensen, maar het is echt vaak een probleem. Mensen hebben overwaarde op hun huis maar kunnen niet bij dat geld dat in stenen zit. Omdat het een revolverend fonds is, dat weer gevuld wordt door rente en aflossing, kan het geld steeds opnieuw ingezet worden.

Weinig doordrongen
Eerder dit jaar concludeerde Norder in een tussenrapportage al dat gemeenten nog weinig doordrongen zijn van het feit dat ze taken van zorg en wonen in samenhang kunnen oppakken. Dat gaat langzamerhand iets beter, merkt Norder. In regionale overleggen worden stappen gemaakt, maar toch blijft het lastig om over de grenzen van het beleidsvelden heen te kijken. ‘Vaak zijn gemeenten zich wel bewust van de nieuwe taken, maar net zo vaak zit ik met bijvoorbeeld alleen mensen van volkshuisvesting aan tafel, of alleen van de Wmo. Terwijl het nou juist over beide terreinen gaat’

Corporaties
Bovendien doen woningcorporaties nog veel te weinig, vindt Norder. ‘Ze leunen nog vaak achterover en zeggen “kijk eens wat ons is aangedaan met de wetgeving, we mogen niets meer”. Terwijl ze niet bezig zijn met het feit dat mensen langer zelfstandig blijven wonen en dus langer in hun woningen blijven. Daar moeten ze iets mee, want die oudere mensen hebben aanpassingen nodig. Sommigen pakken dat goed op, maar veel mopperen alleen maar dat de regels uit Den Haag ze niet zinnen.’