Heimwee

Die stak ze dan in een enorme reistas en gaf ze, eenmaal op Schiphol geland, over aan een gedienstige die namens de redactie het vliegtuig stond op te wachten. Het kon ook per telefoon. Maar dan duurde het zo lang, dat de verbinding meestal werd verbroken omdat er in de gauwigheid niet genoeg geld was bijgestort.

Ik herinner mij een moment waarop ik via een kapotte telex contact probeerde te krijgen met mijn redactie. Nog zie ik me in wanhoop de enorme band plukje voor plukje door de gaatjes mikken. Kijk, dat was in die dagen de romantiek van het vak. Ik herinner me zelfs een gelegenheid waarbij het vliegtuig uit moest wijken naar de plaats Cayenne in Frans- Guyana, alwaar ik in de nacht een stuk tikte dat de volgende dag tijdig op Zanderij aan de piloot overhandigd moest worden. Dat redde ik toen op een haar na.

Van een computer had, op een enkele vroege fanaat na, nog nooit iemand gehoord. Anno 2011 is een leven zonder computer ondenkbaar geworden. Er zijn, weet ik, mensen die de hele dag niets anders doen dan onzinberichtjes aan elkaar twitteren, op Facebook ronddwalen, via LinkedIn hun carrière plannen of op andere manieren vrijwel hun gehele dag achter de laptop doorbrengen. Naar zulke dagen heb ik geen heimwee. Ik weet het. Alle gemak is bij uitstek voorhanden. Wil je het bevolkingsregister online raadplegen, het kan. Wil je je belastingopgave digitaal versturen, geen probleem. Maar helaas. De romantiek is er uit verdwenen.

Het heeft natuurlijk ook voordelen. Een paspoort aanvragen is in een week gepiept. Wil je verhuizen, dan volstaat één kaartje. En wil je je afbeulen in de sportzaal, dan kun je je daar zo vanaf je computer thuis voor inschrijven. Erg makkelijk. Maar er gaat ook iets verloren: het rechtstreekse contact van de mens met zijn ambtenaar. Ik vermoed dat een beetje ambtenaar driekwart van zijn dag achter het beeldscherm doorbrengt. En dat hij het ook niet erg leuk vindt om dusdoende het contact met de burger te verliezen in wiens belang hij aangesteld is. Jammer.

Ik weet natuurlijk ook wel dat heimwee ons nergens brengt, en zeker niet vooruit. En toch verlang ik soms, niet al te vaak, naar de dagen dat de mens zijn leven zonder beeldscherm moest vullen en er een werkelijk contact was tussen hem en zijn ambtenaren. Onlangs publiceerde een krant cijfers over de afname in Amsterdam van het aantal groentewinkels en zuivelbedrijfj es. Ze waren niet zomaar wat achteruit gegaan, ze waren in aantal gekelderd. Ik moest aan mijn vader denken voor wie ik op de autoped door heel Amsterdam de boodschappen rond moest brengen. Ook over en uit. Ook jammer.