Halvering aflostermijn vanaf 1 juli

De NVVK adviseert gemeenten om in Msnp-regelingen vanaf 1 juli een aflostermijn van 18 maanden te hanteren. Dit om te voorkomen dat, in afwachting van nieuw beleid, de hulpvraag stagneert en hulpvragers dieper in de schulden terechtkomen. Meerdere grote gemeenten laten weten deze lijn te volgen.

In navolging van de voorgenomen verkorting van de wettelijke schuldsaneringstermijn (Wsnp) kondigde minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) begin februari aan ook het saneringstermijn in de Minnelijke schuldsanering natuurlijke personen (Msnp) te willen halveren, van drie naar anderhalf jaar. De bewindsvrouw hoopt zo dat mensen met problematische schulden zich sneller aanmelden voor de hulpverlening.

Waaier aan tussenoplossingen

De NVVK is blij met de plannen van de minister. ‘Hulpvragers verkiezen het toekomstige beleid boven het huidige’, zegt de branchevereniging voor schuldhulp. Maar zolang er nog geen officiële ingangsdatum voor de verkorte aflossingstermijn is vastgesteld, heerst er volgens de NVVK onzekerheid bij de hulpverleners en zien schuldeisers zich geconfronteerd ‘met een waaier aan tussenoplossingen die gemeenten hen voorschotelen’. Om de eenheid in het beleid te bewaren, raadt de NVVK aan 1 juli als ingangsdatum te hanteren. Dit in ‘zorgvuldig overleg’ met de VNG en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).

Tijdelijke afspraak

Dat is al best snel. De branchevereniging erkent dat nog niet alle betrokken instellingen op 1 juli hun standaardbrieven zullen hebben aangepast. ‘Voor de komende maanden tot 1 januari 2024 is daarom de afspraak: hulpverleners leggen met ingang van 1 juli aan hulpvragers uit dat hun aflostermijn 18 maanden is. We spreken met de schuldeisers af dat zij – op signaal van de hulpverlener – voor schuldregelingen die na 1 juli startten, de aflostermijn na 18 maanden zullen beëindigen. Dit is dus een tijdelijke afspraak, die het mogelijk maakt op 1 juli te kunnen starten met de gehalveerde aflostermijn’, verklaart de NVVK.  

Dat betekent overigens niet dat een hulpverleningstraject na 18 maanden eindigt. ‘Goede begeleiding en nazorg is een belangrijke randvoorwaarde om schulden kwijt te schelden’, laat de NVVK weten. Gesprekken met schuldeisers, gemeenten en SZW volgen zodat begeleiding ‘zo kort als kan en zo lang als nodig’ goed geregeld wordt.

Tussen wal en schip

De gemeente Amsterdam laat weten de lijn van de NVVK en VNG te volgen en halveert per 1 juli de aflossingstermijn voor minnelijke schuldhulpverlening. ‘Amsterdammers met schulden moeten zo snel mogelijk van de schulden af. Een kortere aflosperiode helpt om sneller perspectief te krijgen. Ook kan het ervoor zorgen dat mensen sneller hulp zoeken’, zegt wethouder Marjolein Moorman (Armoedebestrijding en Schuldhulpverlening). Moorman wil ‘een duidelijke overgangsregeling’ voor personen die al in de schuldsanering zitten of voor 1 juli instromen. ‘Als blijkt dat het rijk die niet regelt, dan neemt Amsterdam de kosten voor deze groep voor haar rekening. We willen niet dat Amsterdammers tussen wal en schip vallen’, aldus de wethouder.

Ook de gemeente Utrecht is blij met dit nieuws: ‘Dat de Msnp-termijn gehalveerd wordt, is iets waar we vanuit Utrecht al langer voor gepleit hebben. Mooi dat dit nu per wet geregeld wordt. De oproep om dat nu per 1 juli al door te voeren is iets wat we vanuit Utrecht ondersteunen.’ De gemeente laat weten er alles aan te doen om de uitvoering hiervoor tijdig te regelen. Hetzelfde geldt voor de gemeente Den Haag, waar eveneens de nodige voorbereidingen worden getroffen ‘om naar 18 maanden te gaan’.

Minnelijke schuldsanering en wettelijke schuldsanering

Gemeenten zijn sinds 2012 verantwoordelijk voor schuldhulpverlening. Wanneer iemand schulden heeft, wordt er met de schuldeisers een afspraak gemaakt om de schuld af te lossen. Dit heet de minnelijke schuldsanering natuurlijke personen (Msnp). Als het niet lukt om tot zo’n afspraak te komen, kan er via de rechtbank een bewindvoerder aangesteld worden. De bewindvoerder bepaalt wat de maandelijkse aflossing moet worden: de wettelijke schuldsanering (Wsnp). Na een periode van drie jaar aflossen wordt de resterende schuld kwijtgescholden. Op 7 februari 2023 is er een wetsvoorstel aangenomen dat de termijn voor de Wsnp halveert, van drie jaar naar 18 maanden.