Kritiek op voorstel adviesrecht bij schuldenbewind
Het wetsvoorstel om gemeenten adviesrecht te geven voor iemand door de kantonrechter onder schuldenbewind wordt gesteld kan niet op louter positieve reacties rekenen, blijkt uit de reacties op de internetconsultatie. De NVVK vindt dat het wetsvoorstel nog te onduidelijk is. Divosa wil dat gemeenten eerder in het proces een adviserende rol krijge
Het wetsvoorstel om gemeenten adviesrecht te geven voor iemand door de kantonrechter onder schuldenbewind wordt gesteld kan niet op louter positieve reacties rekenen, blijkt uit de reacties op de internetconsultatie. De NVVK vindt dat het wetsvoorstel nog te onduidelijk is. Divosa wil dat gemeenten eerder in het proces een adviserende rol krijgen.
Onvoldoende uitgewerkt om effectief te zijn
De NVVK geeft aan een voorstander te zijn van een adviesrecht voor gemeenten, maar vindt dat er aan het huidige wetsvoorstel van minister Sander Dekker (rechtsbescherming, VVD) nog te veel schort. Het voorstel zou nog onvoldoende zijn uitgewerkt om effectief te zijn, aldus de vereniging van schuldhulpverleners, sociaal kredietverstrekkers en aanbieders van beschermingsbewind. Zo is nog te onduidelijk welke vorm en welk juridisch gewicht een gemeentelijk advies zou moeten krijgen. De NVVK vindt dat het gemeentelijk advies ‘zwaarwegend’ zou moeten zijn en dat de rechter alleen met een goede motivatie moet kunnen afwijken van het advies. Daarvoor is een standaardmodel nodig met duidelijke kaders.
Financiële ruimte voor gemeenten
Daarnaast vindt de NVVK dat de discretie van gemeenten om advies uit te brengen (de vrije keus om te handelen of dat na te laten) niet opgaat. Dekker argumenteert daarmee dat gemeenten er met het adviesrecht effectief geen taken bij krijgen. De NVVK noemt dat standpunt ‘formalistisch’ en wijst er op dat gemeenten zich gebonden voelen aan hun zorgplicht voor inwoners. De NVVK vindt dan ook dat gemeenten, als zij adviesrecht krijgen, ook de bijbehorende financiële ruimte en genoeg geld voor alternatieve remedies moeten krijgen.
Onduidelijk of gemeenten direct lichtere hulp kunnen leveren
Doordat de gemeenten volgens het wetsvoorstel verwerker worden van de aanvraag tot beschermingsbewind, ontstaat volgens de NVVK ook een privacyrechtelijk probleem omdat de rechtbank zeggenschap heeft over de informatie die de gemeenten moeten beheren. De NVVK vindt dan ook dat gemeenten, als zij verwerker van de verzoekschriften worden, ook zeggenschap en verantwoordelijkheid over de gegevens moeten hebben. Daarmee krijgen gemeenten ook een completer beeld van de situatie van een schuldenaar, zodat zij hun advies beter kunnen afwegen. Tot slot vindt de NVVK dat er meer duidelijkheid moet zijn over de acties die gemeenten kunnen ondernemen nadat een verzoek tot beschermingsbewind is afgewezen. Het is nog onduidelijk of gemeenten dírect na de verzoekprocedure in staat zijn om goede, lichtere hulp te bieden zoals budgetbeheer of -coaching en of gemeenten daar dan toe verplicht zijn.
Advies vóór dossier bij rechter ligt
Divosa geeft aan ‘verheugd’ te zijn over het wetsvoorstel dat gemeenten een grotere regierol moet geven maar benoemt ook een aantal kritiekpunten. Zo vindt Divosa dat gemeenten vóórdat een dossier aan de rechter wordt voorgelegd al een advies moeten kunnen uitbrengen. Dat is volgens Divosa nodig om van schuldenbewind een meer integraal deel van de schuldhulpverlening te maken. Daarnaast is de vereniging van gemeentelijke directeuren in het sociaal domein van mening dat gemeenten ‘eenvoudig’ advies moeten kunnen geven. Het moet geen ‘extra administratieve of bureaucratische laag voor zowel gemeente als rechtbank’ worden. Divosa stipt ook aan en dat er meer duidelijkheid nodig is over de status van zo’n advies.
De drempels zijn veel te hoog, bewust wordt je buiten gesloten van toegang tot schuldhulp verlening, bv ook als zzp-er. Tenzij je uitschrijft en werkloos wordt. Terwijl zeker niet altijd het zzp-schap de reden is van schulden. Denk aan sociale huurwoningen met een huur van +750 euro per maand (incl. service kosten) plus zorgkosten, energie, gemeentelijke lasten, waterschapsbelasting, etc. Niet te betalen wanneer je als zzper onzeker bent over je inkomen. Ipv je te helpen laten ze je in de steek. Terwijl ik hoor dat er in andere gemeenten wel wordt geholpen en sowieso zijn in Rotterdam totaal geschift met hun gestapo achtige participatie beleid. Alles maar controleren en elke administratieve fout meteen zien als fraude en dan alles terug vorderen en boetes opleggen. Walgelijk. Frauderende directeurtjes krijgen dat soort heksenjacht praktijken nooit, maar de allerarmste burgertjes die durven ze wel aan te pakken. Die hebben toch geen geld voor juridische hulp.
Wat ik jammer vind is dat er in meer dan 50.000 Rotterdammers zijn met schulden, waarvan 27.000 problematische schulden met een gemiddeld bedrag van €45.000. Het ergste is dat er dan zo'n afdeling kredietbank is die totaal ongeïnteresseerd zijn in het perspectief op een succesvolle aanvraag voor het minnelijke traject. Want dat kost de gemeente geld. Terwijl het onnodig zware en ongunstige wettelijke saneren WSNP de overheid geld kost en niet de gemeente.
WSNP zou eigenlijk alleen ingezet moeten worden in de meest extreme en uitzichtloze situaties. Er zou veel geld bespaard worden wanneer er ingezet wordt op het minnelijke traject. Desnoods met een kredietbank krediet, dat alle schuldenaren in 1x 10-25% van de schuld krijgen betaald en dat de gemeente dat totaal bedrag voor financiert. Dat kan allemaal, maar wordt dit ingezet? Nee. Alleen als jij toevallig geluk hebt en woont in de coulante mensenrechten respecterende gemeente. Vreemd in het licht dat onze grondwet gelijke gevallen een gelijke behandeling voorschrijft. Maar ja onze grondwet is irrelevant want rechters kunnen er toch niet aan toetsen.
Mijn punt is, dat het nutteloos doen van een minnelijk voorstel (misschien wel bewust inzettend op een Nee) vind ik asociaal en fout. Geef het minnelijke traject een eerlijke kans @gemeentes, @overheid en @schuldeisers.
Nu zit er te veel focus op procedures en gecertificeerde hulp die vaak onnodig is. Maar ja er wordt uiteraard flink verdiend aan bewind voering, aan budgetbeheer, etc, etc. De belangen van schuldenaren staan totaal niet voorop, sterker nog die moet vooral zijn bek houden. Althans dat is hou er nu naar je wordt gekeken.