Maatwerk nodig bij ondersteuning mantelzorgers

Er is maatwerk nodig in de ondersteuning van mantelzorgers vrijwilligerszorg. En gemeenten moeten dat maatwerk mogelijk maken. Dat vindt belangenvereniging Mezzo, bleek bij het Nieuwjaarsdebat van de mantelzorgorganisatie.

Eigen netwerk
Met de stijgende zorgkosten, de bezuinigingen die daaruit voortvloeien en de vergrijzing in het achterhoofd wordt steeds vaker een beroep gedaan op de 'eigen kracht' en het eigen netwerk. Mensen moeten langer zelfstandig wonen en in hun eigen netwerk op zoek naar oplossingen voor zorgvragen. Maar (potentiële) mantelzorgers en vrijwilligerszorgers hebben vaak ook betaald werk, een gezin en een sociaal leven. En dus wringt daar regelmatig de schoen.

Aansluiten
De roep om meer informele zorg, zoals mantelzorg, is groot, maar toch is die informele zorg niet het antwoord op alle problemen, benadrukt voorzitter Annie Kamp van Mezzo. Ze wil er dan ook voor waken dat de informele zorg alle problemen maar moet oplossen die de 'formele' zorg niet oplost. 'Onze stelling is dat de formele zorg moet aansluiten op de informele zorg en niet andersom', zegt ze.

Systeemdenken
De ondersteuning die mantelzorgers en vrijwilligers bieden laat zich niet makkelijk in een hokje duwen en daarom is maatwerk belangrijk, aldus Kamp die van het 'systeemdenken' af wil. Gemeenten moeten de contouren aangeven van wat mogelijk is in de zorg. Ze kunnen dat zelf invullen door bijvoorbeeld met buurtteams te werken of met casemanagers. 'De oplossing is zoeken naar maatwerk', aldus Kamp. 'Hoe gemeenten dat regelen? Daar moeten ze in overleg met burgers en raad zelf invulling aan geven. In Limburg wonen andere mensen dan in Noord-Holland, dus misschien dat ze het daar anders willen regelen.'

 
Ongelijkheid accepteren

Tijdens het debat zijn veel wethouders aanwezig die zich met de Wmo bezighouden. Onder hen lijkt de bereidheid groot om dat maatwerk ook te gaan leveren. 'Dat is mooi', vindt de kersverse directeur van Mezzo, Liesbeth Hoogendijk. Maar ze wijst er wel op dat er dan ook ongelijkheid komt. Maatwerk gaat er immers niet meer vanuit dat iemand ergens recht op heeft, maar het gaat uit van de vraag. 'Het zal moeten blijken of gemeenten ook bereid zijn die ongelijkheid te accepteren.'

Samenwerking

Gemeenten zullen een raamwerk moeten neerleggen waaruit duidelijk blijkt wat de mogelijkheden zijn voor ondersteuning van haar burgers. Kleine gemeenten zullen de samenwerking moeten opzoeken zodat ook zij de formele en informele zorg goed op elkaar af kunnen stemmen.

Gelukkiger
Volgens Kamp kunnen gemeenten er zo ook hun voordeel mee doen dat welzijn en zorg samenkomen onder de gemeentelijke paraplu. Financieel wordt het aantrekkelijker om te investeren in welzijn als er vervolgens minder kosten komen voor de zorgtaken. Kamp: 'En natuurlijk krijg je er gelukkiger burgers van.'