Advertentie
sociaal / Nieuws

CNV: ‘Tarieven gemeenten te laag voor goede hulp’

De lage tarieven die gemeenten betalen voor huishoudelijke zorg gaan ten koste van de zorg en de werkgelegenheid, stelt Tiny Romkema van CNV Publieke Zaak.

12 juli 2012

De kwaliteit van de zorg komt in gevaar door de te lage tarieven die gemeenten betalen voor huishoudelijke verzorging. Hulpbehoevenden krijgen minder uren zorg dan ze nodig hebben en verzorgenden krijgen te weinig betaald.

Brandbrief

Dit is de strekking van een nieuwe brandbrief van CNV Publieke Zaak aan alle gemeenteraadsleden van Nederland. In april had CNV Publieke Zaak al een eerste brandbrief gestuurd, maar die heeft tot op heden geen verandering teweeg gebracht. Teleurstellend en zorgelijk, aldus de vakbond. Directe aanleiding voor de nieuwe brief is de recente aanbesteding van de huishoudelijke zorg in Emmen, aldus woordvoerder Tiny Romkema. Daar is een uurtarief van 15,85 euro afgesproken. ‘Voor dat bedrag kunnen thuiszorgaanbieders hun medewerkers niet volgens de cao betalen.’

De gemeente Emmen stelt in een reactie: 'Het basistarief van 15,85 euro is een tarief dat door de raad is vastgesteld. Dit is niet het bedrag waarop we aanbesteden. De gemeente gaat aanbesteden met een budget per gebied. Aanbieders leveren dan zowel eenvoudige, goedkopere schoonmaakondersteuning als de wat complexere schoonmaaktaken.'


Aanbesteden

Ook andere gemeenten die de huishoudelijke zorg opnieuw aanbesteden, lopen volgens CNV Publieke Zaak met hun tarieven aan zorginstellingen niet in de pas met de cao vvt (verzorging, verpleging, thuis- en kraamzorg). Die cao is weliswaar pas eerder deze maand afgesloten, maar met terugwerkende kracht per 1 januari 2012 van kracht geworden. Uit het oogpunt van de vakbond is dat een kwalijke zaak, maar ‘het gaat ook ten koste van de kwaliteit van de zorg’, aldus Romkema. ‘Goede medewerkers gaan elders werken waar ze meer kunnen verdienen.’ Ook krijgen hulpbehoevenden minder uren hulp dan voorheen, omdat er volgens de CNV (te) weinig zorg wordt toegekend.   

Sleutelrol

Gemeenten die op de eerste brandbrief van april reageerden, stelden dat zij niet anders kunnen dan bij nieuwe aanbestedingen de tarieven  te verlagen. Dit gezien het beperkte budget dat gemeenten krijgen voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), waaronder de huishoudelijke verzorging valt. Ook zijn gemeenten ervan overtuigd dat er voldoende afspraken zijn gemaakt om zowel de kwaliteit als de werkgelegenheid te behouden. CNV Publieke Zaak is het daar niet mee eens. De kwaliteit van zorg en de werkgelegenheid zijn wel degelijk in het geding, aldus de bond. De sleutelrol om het tij te keren ligt bij gemeenten, vindt CNV Publieke Zaak.

Garanties

CNV roept raadsleden in de nieuwe brandbrief alsnog op om voorstellen rond de Wmo te toetsen op garanties voor een goede kwaliteit van zorg, een redelijk tarief en behoud van werkgelegenheid. CNV vindt dat gemeenten de huishoudelijke zorg alleen moeten aanbesteden aan zorgaanbieders die de cao volgen. In het bestek dat bij de aanbesteding wordt gebruikt, moeten de cao-conforme tarieven worden vastgelegd.      

Reacties: 6

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Tim Robbe / Europees jurist en bestuurskundige
Lennart, je gaat wel flink kort door de bocht. Het is zeker waar dat wij de HH efficienter kunnen inregelen. Maar dat hoeft niet altijd door de producten HH1 en HH2 meteen goedkoper te maken. De zin "het is aan de aanbieders om etc. etc." komt uit 2006 en leidt alleen maar tot onzinnige toestanden. Zo'n onzinnige toestand noem je zelf al: dan schrijven ze gewoon niet in, als ze het voor dat tarief niet kunnen. Een bestaande aanbieder die niet inschrijft leidt tot veel kosten voor het ontregelen van verbintenissen (tussen gemeente en aanbieder, aanbieder en personeel, personeel en client, aanbieder en "netwerk"). De goedkopere tarieven die de gemeente gaat betalen bij andere aanbieders weegt echt niet altijd op tegen deze kosten. Bovendien leidt jouw redeneren tot een aantal grote spelers in Nederland op het gebied van HH. Wat denk je dat er dan gebeurt? Als gemeenten de partijen verliezen waarvan zij wederzijds(!) afhankelijk zijn in het regelen van maatschappelijke voorzieningen, dan gaan die grote jongens ook dicteren hoe die voorzieningen eruit moeten zien wat dat moet kosten. Dat is geen goede ontwikkeling: het zijn immers maatschappelijke voorzieningen, de maatschappij hoort daarover te beslissen. Niet de aanbieder die geen onderdeel uitmaakt van de betreffende maatschappij. En daar zit dus het onderscheid met de bestaande regionale en lokale aanbieders, die maken daar wel onderdeel van uit. Als ze te duur zijn, ga dan maar als gemeente met ze onderhandelen over hoe samen tot betaalbare voorzieningen te komen. Dat is wat volwassen mensen doen. Als ultimum remedium kun je dan nog een aanbesteding starten als je er niet uitkomt.
Tim Robbe / Europees jurist en bestuurskundige
Beste Marcus. Vooral doen dan, Lennart als adviseur aantrekken. Let wel: wat is "te veel blijven betalen" voor HH? Dat definieer je niet. Ik zie de "klaagzang" (een abjecte term die getuigt van weinig zicht op de materie) ook niet van het iedere keer voor een paar cent overhoop halen van je voorzieningen voor burgers (zowel personeel als clienten). Allemaal onder het mom van efficientie, terwijl efficientie verder niet wordt gedefinieerd. En het betrekken van het salaris van een aanbieder in de argumentatie vind ik een zwaktebod. Als je dat wil veranderen dan moet je politiek actief worden en de zorg niet door de markt laten uitvoeren. Ik vermoed dat je ergens in het noorden ambtenaar bent (provincie Gr?); uit eigen ervaring weet ik dat zij daar liever goedkoop een product geleverd krijgen, dan betalen voor echte waarde. Dat geldt niet alleen daar voor zorg, maar ook voor adviseurs die ze willen inhuren. Succes dus Lennart.
M. van den Berg / persoonlijke titel
Dag Tim,

wij hebben tevreden cliënten én tevreden zorgaanbieders die ook nog eens winst maken. Wij besparen als gemeente jaarlijks 20% - 25% (> € 1mln) t.o.v. het prijspeil van als het zorgkantoor het nu nog zou doen, dus dat is meer dan een paar cent gemeenschapsgeld. Onze praktijk bewijst dus het gelijk van het verhaal van Lennart.

Je sneer over Groningen, alhoewel onjuist, getuigt van weinig klasse. Jammer dat je je zo laat kennen.
M. van den Berg / persoonlijke titel
Als ik met een adviseur in zee zou moeten gaan, dan zou ik Lennart nemen, want hij heeft gewoon gelijk. De argumenten van Tim klinken als de bekende klaagzang van zorgaanbieders die hun bedrijf niet op orde hebben.

Een volwassen directeur - die te vaak meer verdient dan de MP - besluit om in te schrijven met een bepaalde prijs. Dan moet hij het vervolgens ook gaan doen. Voor hem tien anderen. En ja, overstappen is even lastig, maar te veel blijven betalen voor HH is nog veel lastiger.
BOZ25 / adviseur
Je moet eerst onderscheid maken tussen huishoudelijke hulp 1 en 2. Zeker bij huishoudelijke hulp 1 zijn er mogelijkheden om goede zorg te bieden tegen nog lagere tarieven. Hiervoor zijn in het land goede voorbeelden zoals in Tilburg en Breda. Het inzetten van alfahulpen is een heel goed alternatief. Vervolgens is het aan de aanbieders om bij aanbestedingen een aanbod te doen waarvoor zij de zorg kunnen uitvoeren. Achteraf klagen dat het te weinig is, lijkt wel heel erg gemakkelijk. Als de aanbieders van mening zijn dat de gemeente te lage tarieven hanteerd, schrijven ze gewoon niet in. Als de gemeente dan geen zorg kan bieden volgt ongetwijfeld een aanpassing.

Tim Robbe / Europees jurist en bestuurskundige
Marcus. Je cijfers bewijzen niets anders dan dat je bespaart ten opzichte van het zorgkantoor in 2006. Dat doet elke gemeente in Nederland, ongeacht de aanbestedingsvorm. Het bewijst dus helemaal niets. Met ruim 200 gemeenten die ik adviseerde (en adviseer) in deze procedures mag je dat van mij aannemen.



De vraag is echter of je met niet EU aanbesteden betere resultaten haalt dan met EU aanbesteden. Ik durf dus te beweren dat je nog wel betere resultaten had geboekt als je als professionele onderhandelaar met bestaande aanbieders tot contracten was gekomen. Daarbij kijk je niet alleen naar de HH, maar ook naar verbindingen tussen dossiers, organisaties en mensen. De tijd is daar nu helemaal rijp voor als je ziet hoe de markt ervoor staat.



Vooralsnog is elke aanname dat het door aanbesteden efficienter wordt niet wetenschappelijk onderbouwd. Sterker nog, uit wetenschappelijk onderzoek blijkt er geen samenhang te zijn tussen EU aanbesteden en meer efficientie. Zeker niet in de HH (of andere WMO, WWB of WI diensten). Wel is aantoonbaar welke negatieve effecten het steeds weer met zich meebrengt.



Als je jouw clienten en zorgaanbieders andere vragen zou stellen, zou je ook andere antwoorden krijgen. Sterker nog, je zou antwoorden krijgen die je wellicht niet wilt horen. Percepties die leven over hoe simpel het allemaal wel niet is vind ik stuitend. En dus ook de manier waarop met name beleidsmedewerkers (bij zowel gemeenten, ministeries als zorgaanbieders!) omgaan met de materie vaak onbehoorlijk. Het is altijd preken voor eigen parochie en aannames doen over andere partijen en clienten zonder deze te toetsen. Of met subjectief materiaal te toetsen (zoals de door jouw aangehaalde kwaliteitstoetsen).



Voor wat betreft de sneer naar Groningen, dat is niet netjes van mij. Dat komt echter ergens vandaan. Een gastheer nodigt niet een gast uit om daarna over zijn fee te onderhandelen. En al helemaal niet over een fee die zo schandalig laag is. Dat is niet netjes en daarmee liet Groningen zich wat mij betreft kennen. We hadden een goede discussie kunnen hebben op basis van nieuwste inzichten; maar als je denkt dat een aanbesteding alles oplost dan moet je mij zeker niet uitnodigen. Dan moet je ook je adviseur aan zo'n offerteprocedure onderwerpen; krijg je mooie verhalen en een goed standaardproduct. Niet ware verhalen en het beste product.
Advertentie