Gemeenten kijken bij jeugdzorg goed naar de buren

Gemeenten investeren vaker in vroegtijdige hulp aan jonge kinderen met ontwikkelings- en gedragsproblemen als een buurgemeente dat al doet.

Kinderen tot 7 jaar

Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ). Via buurgemeenten komen lokale overheden op het idee om zelf ook te gaan investeren in het opsporen en behandelen van ontwikkelings- en gedragsproblemen bij kinderen tot 7 jaar.

Problemen voorkomen

 Andere overwegingen, zoals financiële middelen of lokale politieke voorkeuren, spelen een veel minder grote rol. Van de in totaal 108 onderzochte gemeenten hebben er 71 aanbod op het gebied van 'vroeghulp' bij ontwikkelings- en gedragsproblemen. De verwachting is dat deze hulp complexere problemen op latere leeftijd kan voorkomen. 

Landelijk netwerk

Van 1990 tot 2015 kende Nederland het landelijke netwerk Integrale Vroeghulp. Dit zorgde ervoor dat het aanbod voor de doelgroep er - in grote lijnen - overal hetzelfde uitzag. Een van de belangrijkste bouwstenen was de zogeheten ‘multidisciplinaire aanpak’, waarbij verschillende specialisten in overleg met de ouders besloten wat er moest gebeuren.

Overwegingen

‘Sinds de invoering van de Jeugdwet in 2015 is vroeghulp totaal versnipperd geraakt’, zegt projectleider Lieke van der Meulen van het NCJ. ‘Doel van het onderzoek was om zicht te krijgen op waar in Nederland op dit moment nog aanbod is. Ook is in kaart gebracht wat de overwegingen van gemeenten zijn om hier wel of niet in te investeren.’

Informatie

Vroeghulp blijkt in veel gemeenten nog altijd aanwezig te zijn, zij het overal in andere vormen, met andere namen en op andere plekken – bijvoorbeeld de jeugdgezondheidszorg of het wijkteam. Van der Meulen: ‘De beschikbaarheid van informatie blijkt heel belangrijk te zijn bij de keuze voor een gemeente om hierin te investeren.’

Hervormingsagenda

Die informatie komt in de praktijk vooral van een buurgemeente, zo blijkt. Als die actief is op het gebied van vroeghulp, dan levert dit een lokale overheid veel informatie op over de mogelijkheden in de praktijk. Ook kan een gemeente die nog wat onzeker is op het gebied van jeugdzorg hierdoor over de streep worden getrokken. Leren van elkaars goede voorbeelden door gemeenten vormt een belangrijk onderdeel van de Hervormingsagenda Jeugd die op dit moment wordt vastgesteld.

Regio's

Voor het NCJ, sinds 2017 coördinator van Integrale Vroeghulp in Nederland, vormen de uitkomsten aanleiding om gemeenten meer informatie te gaan geven en de samenwerking in regio’s te gaan stimuleren. ‘Het mooie is dat wij daarbij nu goed kunnen aansluiten op de manier waarop gemeenten nu al bezig zijn met vroeghulp', aldus Van der Meulen.