Niet het flauwste benul

Met het sluiten van het sociaal akkoord hebben werkgevers en werknemers elkaar gevonden over de ww, flexwerken en de nullijn in de zorg. Premier Rutte en minister Asscher van Sociale Zaken zijn trots op het feit dat de sociale partners het eindelijk weer met elkaar eens zijn en verdedigen het akkoord met verve. Maar in gemeenteland is er nog veel onduidelijk over de gevolgen van het akkoord. En onduidelijk is hier een understatement.

Ze hebben namelijk geen flauw benul wat voor hen nu precies de consequenties zijn. Na jaren van praten over meedoen naar vermogen, één regeling aan de onderkant van de arbeidsmarkt, de Wet werken naar vermogen van voormalig staatssecretaris De Krom en de Participatiewet van de huidige staatssecretaris Klijnsma leek eind maart enige zekerheid te gaan ontstaan. Klijnsma had het voorstel bij de Raad van State weten te krijgen, een opmaat voor het door de Kamers loodsen ervan.

Gemeenten zouden beleidsvrijheid krijgen om maatwerk te leveren en arbeidsgehandicapten aan het werk te krijgen. Een verplicht quotum zou daarbij helpen. Er zou een eind komen aan de instroom in de Wajong en de Wsw. Dat alles met flinke bezuinigingen, maar met vrijheid voor gemeenten. En met duidelijkheid. Van die duidelijkheid is niets meer over en over vrijheid zal nog een hartig woordje worden gesproken. De participatiewet wordt uitgesteld met een jaar. Dus stromen er nog een jaar lang mensen in de Wsw en Wajong-regelingen, compleet met contracten, cao-afspraken en pensioenregelingen. Wie betaalt dat?

Mensen die in één van de 35 nieuw te vormen werkbedrijven beschut gaan werken, worden ondergebracht in een cao. Worden dat gemeenteambtenaren? Het verplichte quotum zal op z’n vroegst in 2017 worden ingezet. Maar de bezuinigingen die met het quotum samenhingen gaan wel door. En wie betaalt de kosten, mocht het onverhoopt niet lukken om 11 duizend mensen met een ‘vlekje’ in reguliere banen te plaatsen? Ook met de vrijheid voor gemeenten lijkt het gedaan. Het toewijzen van werk, zorg, ondersteuning en begeleiding was in het regeerakkoord de bevoegdheid van gemeenten.

Maar nu wordt een nieuw rijksorgaan opgetuigd vanuit het UWV en CiZ dat mensen moet indiceren. Gemeenten krijgen die mensen vervolgens over de schutting gekieperd en zijn dan ook nog eens financieel verantwoordelijk. De vrees voor wachtlijsten is terecht. En dan zijn er nog de vragen over de 35 werkbedrijven die in 2016 moeten zijn gevormd uit bijna 100 Sw-bedrijven. Recent onderzoek laat zien dat zo’n herstructurering ongeveer 400 miljoen euro moet kosten. En wie betaalt de nullijn die in de zorg is losgelaten, die ook geldt voor werknemers in de zorg die door gemeenten worden betaald? Wie het weet, mag het zeggen.

Margot Limburg 
Redacteur Binnenlands Bestuur