Utrecht start met VOG-ambassadeurs

Afgelopen dinsdag installeerde de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma 27 VOG-ambassadeurs. Zij gaan jongeren met een justitieel verleden begeleiden in het verkrijgen van een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Over die aanvraag bestaan namelijk nog veel misverstanden.

Om te voorkomen dat jongeren doorgroeien in een criminele carrière, is het volgens Dijksma van groot belang dat zij perspectief hebben op een baan of opleiding. ‘Jongeren die in het verleden in aanraking zijn geweest met justitie, denken vaak dat zij geen kans maken op een baan waarvoor je een VOG nodig hebt. Hierdoor laten zij kansen liggen en dat is ontzettend zonde’, zegt Dijksma.

Vragen of problemen

Om meer bekendheid te geven aan het verkrijgen van een VOG, is bij organisaties die veel met jongeren werken een ambassadeur aangesteld. Denk aan het Zorg- en Veiligheidshuis, Jongerenwerk Utrecht, de Raad voor de Kinderbescherming, Veilig Thuis, de reclassering, het MBO, en de gemeente Utrecht zelf. Bij vragen over of problemen bij het aanvragen van de VOG schieten zij te hulp. Het netwerk wordt de komende periode verder uitgebreid. Na een jaar volgt een evaluatie.

Misverstanden

Utrecht is niet de eerste gemeente. Amsterdam startte hier in 2017 al mee. VOG-ambassadeur Clide van Brest constateerde toen al dat er veel misverstanden bestaan over het aanvragen van een VOG. ‘Mensen denken dat de VOG verplicht is voor alle soorten werk. Voor sommige banen is dat inderdaad zo. Bijvoorbeeld als je aan de slag wilt gaan als taxichauffeur, in het onderwijs of de kinderopvang. Maar voor veel banen is een VOG niet wettelijk verplicht’, zegt Van Brest. Overigens mag een werkgever altijd zelf besluiten om voor bepaalde functies een VOG te eisen.

Verkeersregelaar

Daarnaast komt het voor dat jongeren niet precies weten hoe zwaar hun vergrijp weegt. Van Brest: ‘Er was een jongen die graag verkeersregelaar wilde worden. Hij had wat op zijn kerfstok en was ervan overtuigd dat hij geen VOG zou krijgen. Ik heb samen met iemand van de Politie naar zijn strafblad en naar de eisen voor verkeersregelaars gekeken. Omdat wij vonden dat hij een goede kans maakte, diende hij toch een aanvraag in. Niet lang daarna belde hij me op, zó blij: ‘Clide, het is ons gelukt!’ Hij kon het bijna niet geloven.’

Zienswijze

Iemand die niet in aanmerking komt ontvangt een zogenoemd ‘voornemen tot afwijzen’. Daarmee is het nog niet meteen einde oefening. Aanvragers kunnen binnen twee weken alsnog hun zienswijze naar voren brengen. Maar volgens Van Brest proberen veel jongeren dat niet eens. ‘Ze zeggen: ‘Zie je wel dat ik ‘m niet krijg! Ik ga niet meer voor die baan.’ Ik vraag dan: ‘Heb je je gedrag veranderd? En is er iemand die dat kan bevestigen?’’

Omgaan met agressie

Want het is dan nog steeds mogelijk, stelt Van Brest. Indieners kunnen bijvoorbeeld laten zien dat ze een cursus ‘omgaan met agressie’ hebben gevolgd. Een wijkagent, leraar, toezichthouder, trainer of zelfs een familielid kan een brief schrijven waarin naar voren komt dat iemands gedrag is verbeterd. ‘Zo’n brief kan echt het verschil maken’, aldus Van Brest.

Bezwaar en beroep

Wordt de VOG na de zienswijze toch geweigerd? Dan kan de aanvrager bezwaar maken, en indien nodig in beroep gaan. ‘Het kan met een strafblad lastiger zijn om een VOG te krijgen’, erkent Van Brest. Maar er zijn volgens hem meer mogelijkheden dan de meesten denken. ‘Zeker als je nog geen 23 bent!’