Op de barricade

Kamerleden worden gebombardeerd met brandbrieven en acties van gemeenten bij wie het water aan de lippen staat. Met name door de tekorten op het sociaal domein kijken veel gemeenten tegen forse tekorten aan. De opschalingskorting van een miljard euro ligt ze daarnaast zwaar op de maag. 

Van de vorming van 100.000-plus gemeenten kwam niets terecht, maar de korting bleef staan. De herijking van het gemeentefonds belooft voor veel gemeenten weinig goeds. De reserves worden aangesproken of zijn al leeggetrokken, waardoor niet meer aan forse bezuinigingen en/of fikse lastenverzwaring valt te ontkomen. De coronacrisis kwam er nog eens overheen waardoor inkomsten verdamp(t)en.

Help, schreeuwen gemeenten. De grens is bereikt. Genoeg is genoeg, stellen groepjes gemeenten in brandbrieven en via diverse acties. Zo is er de actie #gemeenteninnood, de actie #StopLokaleBezuinigingen en de actie om te berekenen wel deel van de gemeentelijke tekorten op conto van het rijk komt. Allemaal bedoeld om het kabinet zo ver te krijgen met structureel extra geld over de brug te komen.

Want dat miljard voor de jeugdhulp biedt onvoldoende soelaas. En de nu geboden corona- compensatie dekt niet alle gemeentelijke coronakosten en gederfde inkomsten. De initiatiefnemers van #gemeenteninnood heeft 2 juli uitgeroepen tot landelijke actiedag. Dan debatteert de vaste Kamercommissie van Binnenlandse Zaken met minister Ollongren over de financiële verhoudingen van gemeenten.

Het is niet de eerste keer dat gemeenten aan de bel trekken. Dat ze nu gezamenlijk optrekken, maakt de boodschap zeker krachtiger. Dat laat onverlet dat het kabinet goed naar de financiële positie van gemeenten moet kijken. De zakken van minister Hoekstra (financiën) zijn niet oneindig diep, maar als er tientallen miljarden naar in nood verkerende ondernemers kunnen gaan, moet er ook heel wat voor de in nood verkerende gemeenten kunnen worden uitgetrokken. Toch ziet het er niet best uit. Uit antwoorden op Kamervragen blijkt dat Ollongren vooralsnog niet bereid is de portemonnee structureel te trekken. Gemeenten zullen ook na de zomer de barricade op moeten.