Geld en geweld centraal in CAO

De oorspronkelijke inzet van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bij de CAO-onderhandelingen was dat gemeenteambtenaren er de komende jaren in loon niets op vooruit gaan. Die nullijn is volgens Abvakabo-onderhandelaar Ruud Kuin tijdens de eerste officiële onderhandelingsronde van tafel gegaan. ‘Het loslaten van de nullijn was voor ons voorwaarde om verder te gaan met de onderhandelingen. Het antwoord van de werkgevers was dat over alles te onderhandelen valt. Daaruit trekken wij de conclusie dat we van de nullijn af zijn’, zegt hij. De bonden gaan minimaal voor koopkrachtbehoud van de 180.000 gemeenteambtenaren.

De gemeentelijke werkgevers willen niet reageren op vragen over de eerste onderhandelingsresultaten van afgelopen vrijdag.

Fexibel

Concreet heeft de eerste ronde over een nieuwe gemeente- CAO - de huidige loopt 1 juni af - geresulteerd in de vorming van drie werkgroepen: agressie en geweld, vernieuwing en vereenvoudiging van de rechtspositie en tot slot mobiliteit, scholing en employability en de positie van hoogopgeleiden. De werkgroepen, bestaande uit leden van de onderhandelingsdelegaties van het College voor Arbeidszaken (CvA) namens de VNG en de vakbonden, proberen tot een pakket voorstellen te komen dat als basis dient voor een discussie tussen de bestuurlijke delegaties op 11 juni.

Kernpunt voor de overheidswerkgevers is volgens CvA-adviseur Caroline van den Brekel ‘de flexibilisering van de CAO’. Dit thema staat centraal in de werkgroep vernieuwing rechtspositie. Volgens Kuin gaat het vooral om het bepalen van een gezamenlijke agenda voor de lange termijn. Uitgangspunt is te komen tot meer individueel maatwerk (‘levensfasepakketten’) en niet, zo verduidelijkt Kuin, om versoepeling van het ontslagrecht. De huidige CAO is op het punt van de rechtspositie volgens hem ‘tamelijk rigide.’

Geweld

Wat de bonden zeker in de komende CAO vastgelegd willen zien, zijn harde afspraken over agressie en geweld tegen gemeentepersoneel. Nederland wordt de laatste maanden overspoeld met berichten over geweld tegen werknemers die publieke diensten verlenen: NS-medewerkers die bijna onder treinen worden geduwd, buschauffeurs die worden bespuugd en geslagen, brandweer- en ambulancepersoneel dat wordt belaagd. Abvakabo wil daarom in de CAO maatregelen voor veilige werkplekken. Een jaar geleden is volgens Kuin beloofd een centraal landelijk registratiesysteem in te voeren waar incidenten tegen ambtenaren worden gemeld. ‘Tot nu toe zijn zes gemeenten daartoe overgegaan.

Op basis van vrijwilligheid werkt het dus niet’, zegt hij. De helft van de gemeenten heeft weliswaar een eigen registratiesysteem, maar die gegevens kunnen niet worden gekoppeld. ‘Daarmee kunnen we dus weinig’, aldus Kuin. ‘We willen dat gemeenten een kant-en-klaar registratiepakket afnemen. Dat willen we dus als verplichting in de nieuwe CAO.’

De bonden willen daarin ook vastleggen dat werknemers het recht krijgen om het werk neer te leggen als het geweld of de agressie hen te veel wordt. De huidige CAO voorziet daar niet in. ‘We moeten dus proberen tot afspraken te komen over wat acceptabel gedrag is en wat niet’, zegt Kuin. Tevens willen de bonden dat gemeenten schade vergoeden die ambtenaren oplopen als gevolg van agressie en geweld. Kuin: ‘De werkgever kan dat bedrag op de dader verhalen.’