ESF groot succes: arbeidsmarktregio’s nu al zonder geld

Europees geld om kansarme schoolverlaters en statushouders aan werk te helpen is twee jaar eerder op dan gepland. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) kondigt aan dat er geen derde tranche komt voor subsidies uit het Europees Sociaal Fonds, waar gemeenten en scholen wel op rekenden.

Pot nu al leeg

Het betreft het programma Actieve Inclusie. In totaal is daarvoor tussen 2014 en 2020 363 miljoen euro voor de arbeidsmarktregio’s beschikbaar als cofinanciering: andere overheden betalen de andere helft. Maar door onder andere de vereenvoudigde aanvragen en betere begeleiding door SWZ is de pot nu al leeg. Voorheen benutte Nederland de Brusselse gelden meestal niet volledig.

Beleid is een succes

Gemeenten en het onderwijs hebben inmiddels daarover aan de bel getrokken bij staatssecretaris Van der Ark (VVD). Die is juist tevreden dat het geld op is. Het beleid is een succes, valt in de voortgangsrapportage over dat onderwerp te lezen. Die staat vol met geslaagde projecten. Maar scholen die programma’s hebben voor kansarmen vrezen tekorten van tienduizenden euro’s per school.

Rumoer in arbeidsmarktregio’s

Het zorgt voor rumoer in de arbeidsregio’s. De regiocoördinator van de Arbeidsmarktregio Zeeland René Boone: ‘Dit raakt de inclusie van jong tot oud. En landelijk is als een tekort op de participatiebudgetten van 276 miljoen euro.’ Ook het Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs Lecso zegt dat projecten om kansarmen op de arbeidsmarkt te krijgen, moeten worden gestopt en dat mensen moeten worden ontslagen.

Pijn verzachten

Ook de Vereniging Zeeuwse gemeenten is niet blij. De VZG wijst erop dat, uitgaande van de huidige toekenningen, het in Zeeland alleen al 1,8 miljoen euro scheelt aan inkomsten voor 2019 en 2020. Voorzitter Rob van der Zwaag van de VZG en burgemeester van Veere zegt dat de staatsecretaris wel een aantal voorstellen doet om de pijn te verzachten. Zo mogen gemeenten het al ontvangen geld uitsmeren over een jaar extra. Maar dat brengt nog geen extra geld.

Geld uit gemeentefonds

Ook vindt de staatsecretaris volgens Van der Zwaag dat er extra geld uit het onlangs opgehoogde accres van het gemeentefonds kan worden geput. ‘Maar dat is geen oplossing’, zegt Van der Zwaag. ‘Dat geld is al nodig waar voor het accres bedoeld is inflatie, loonkosten en overige stijgingen van begrotingsposten. Dit is echt een onvoorziene tegenvaller.’

Werken met vaste bedragen
De VNG ziet het somber in. ‘Wellicht valt er toch nog geld wat vrij uit huidige projecten. Nieuwe projecten zullen tot 2021 moeten wachten voor ESF-financiering. Er valt wat dat betreft een gat in de programmering van het ESF-programma in Nederland. Mogelijk kan in het kader van de gesprekken over het Interbestuurlijk Programma (IBP) aandacht voor de uitputting van het ESF in Nederland ter sprake worden gebracht. Bij de nieuwe programmering is het van belang van rekening te houden met de gegroeide belangstelling voor het ESF en bijvoorbeeld te gaan werken met vaste bedragen per tranche.’