Gratis geld

Het agentschap SZW heeft aangekondigd dat 50 miljoen euro extra beschikbaar wordt gesteld in het kader van het Europees Sociaal Fonds (ESF) actie A. Gemeenten worden opgeroepen een aanvraag te doen. Het kan nog tot 1 mei 2012. Ook in onze gemeente hebben we een keer meegedaan aan een ESF-project.

Wat hebben we ons op de hals gehaald! Het begon mooi en onschuldig. Omdat het rijksbudget voor re-integratie steeds lager werd, leek het ons voor een bepaald project wel handig om subsidie uit het ESF aan te vragen. We waren hiertoe een beetje getriggerd door een fraaie folder van een adviesbureau dat gespecialiseerd is in dit soort aanvragen. De handelaren in gratis geld zullen we maar zeggen.
Onder het motto: 'vraag niet hoe het kan, maar profiteer ervan!' gingen we van start. De aanvraagprocedure, de uitvoering en verantwoording waren allemaal een fluitje van een cent volgens het adviesbureau. En die administratieve rompslomp dan? Nee hoor, dat zijn de broodjes-aap-verhalen van vroeger. Nu is het veel eenvoudiger geworden. Goed de bonnetjes bewaren, da’s alles.
De angel van de ESF actie A zit ‘m erin dat je slechts 40% van de kosten krijgt vergoed. De overige 60% moet je zelf betalen. Co-financiering dus. En het minimumbedrag van de subsidie is € 250.000,-. Dit zou betekenen dat we zelf ongeveer € 300.000,- moeten bekostigen, waardoor de totale begroting minstens € 550.000,- moet zijn. Voor een niet al te grote gemeente een fors bedrag.
Ook dit was geen probleem. Want het eigen gemeentelijk geld betreft niet alleen de uitgaven uit het re-integratiebudget, maar eigen geld kan ook in de vorm van gemeentelijke uitvoeringskosten. Dus kon ik bijvoorbeeld m’n eigen salaris opvoeren in de begroting. En met een beetje creativiteit kon de halve afdeling wel opgevoerd worden als kostenpost. De begroting stond vol met vage activiteiten als 'coördinatie', 'administratie', 'projectbegeleiding', 'secretariaatskosten' en wat al dies meer zij.
Je mag onderhand blij zijn als van elke euro ESF ongeveer 20 cent rechtstreeks aan een werkzoekende wordt besteed. En wat we natuurlijk vooral niet moesten vergeten waren de kosten van het adviesbureau. Deze kostenpost komt ook voor subsidie in aanmerking, zo werd ons gretig verteld (rubriekje 'ondersteuning' of 'technische bijstand'). Maar dan betalen we toch zelf 60%? Ja meneertje, maar dit verdient de gemeente gemakkelijk terug op de andere uitgaven.

Het leek te mooi om waar te zijn. En dat was het ook. Want langzamerhand begon het bij ons door te dringen in wat voor een bureaucratische nachtmerrie we waren beland. Ons administratieve systeem moest helemaal worden aangepast, al het briefpapier moest worden voorzien van het EU-logo en we moesten een ingenieus systeem van tijdschrijven invoeren. Tijdschrijven alleen was niet voldoende. Nee, het moest worden gekoppeld aan de elektronische agenda, zodat bij controle zichtbaar zou zijn dat een consulent ook daadwerkelijk op die bewuste dag een ESF-werkzaamheid in z’n agenda had gezet. Cliëntendossiers moesten ook nog eens aan allerlei eisen voldoen en zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan met administratieve voorschriften. Elke week moest ik een hele berg weekstaten en printjes van Outlook ondertekenen. In no time had ik een kast vol ordners.
U zult begrijpen dat de animo bij de medewerkers inmiddels tot ver onder het nulpunt was gedaald. Maar het mooiste moest nog komen. Voor de uitvoering van de re-integratietrajecten maakten we gebruik van het re-integratiebureau van het SW-bedrijf. Bij de aanvraag hadden we nog zo gevraagd of we hiermee wel door konden gaan met de ESF subsidie. Geen enkel probleem. Het enige was dat je moest aantonen dat de tarieven marktconform waren. Hoe doe je dat? Gewoon even wat rondbellen bij collega’s en prijzen opvragen. Mooi niet dus. Bij de eerste de beste inspectie werd een streep door deze logica gehaald. We hadden de opdracht moeten aanbesteden. Pas na de aanbesteding kun je verder. En de kosten van de aanbesteding dan? Ja meneertje, krijg je toch mooi 40% van vergoed. Moraal van het verhaal: een ESF-project maakt je arm. U bent gewaarschuwd.

Rik Bolhuis