Armoede in beeld in strijd tegen armoede
Het idee is dat mensen foto's en films maken over hun situatie. Hoe ga je op vakantie als je geen geld hebt, hoe leef je, hoe ziet armoede eruit.
Armoede aanpakken door het leven in armoede lokaal in beeld te brengen. Dat is de gedachte achter het project 'Met armoede uit de kast' dat adviesbureau Radar heeft ontwikkeld. Amsterdam, Apeldoorn en mogelijk ook Harderwijk gaan binnenkort met het project aan de slag.
Lokale media
Het idee achter het project is dat mensen foto's en films maken over hun situatie. Hoe ga je op vakantie als je geen geld hebt, hoe leef je, hoe ziet armoede eruit. Belangrijk onderdeel daarbij is dat mensen oplossingen bedenken over hoe ze hun situatie kunnen verbeteren. De filmpjes worden via de lokale media getoond. 'Door de aandacht in de media kunnen mensen met partijen in contact komen', legt projectleider Clemens de Jager van Radar uit. 'Je redeneert dan vanuit de vraag van de mensen.'
Kledingbeurs
Als voorbeeld noemt hij een aantal mensen dat een kledingbeurs op wil zetten en daar een film over maken. De regionale omroep zendt de film uit en een lokale makelaar reageert erop. 'Die heeft misschien een aantal panden in de gemeente die leeg staan en biedt ze aan om te gebruiken voor de kledingbeurs', aldus De Jager. Om te zorgen dat flmpjes daadwerkelijk uitgezonden worden, heeft Radar een format bedacht en worden de mensen getraind en begeleid.
Luisteren
'Er zijn allerlei voorzieningen voor mensen in armoede, maar er wordt erg weinig geluisterd naar wat de mensen zelf willen', vindt De Jager. 'Met dit project zeggen we ook tegen ambtenaren of regisseurs "heb het lef, ga praten, laat het de mensen zelf bedenken". Nu is het vaak zo dat er geld is en dat er voorzieningen zijn maar wat de mensen willen en nodig hebben, dat weten ze niet.'
Harderwijk
Harderwijk laat onderzoeken of er bij onder andere welzijnsorganisaties en de sociale dienst voldoende draagvlak is voor het project. Op basis daarvan wordt besloten al dan niet met het project aan de slag te gaan. Amsterdam en Apeldoorn gaan in ieder geval 'Met armoede uit de kast' opzetten. En het blijft niet bij deze gemeenten, zegt De Jager. 'Er hebben zich al meer gemeenten gemeld'. Met een soortgelijk project voor mensen in de bijstand dat al enkele jaren loopt, hebben zo'n 30 gemeenten meegedaan.
Hoe leef je? Van dag tot dag. Werken kan niet omdat door beslagen geen geld meer zou overblijven om te wonen met GWL. Geen enkele werkgever zit te wachten op de administratieve romplslomp en de kans op een hongerige dakloze werknemer. Als je arm bent krijg je een stempel, ook al heb je jarenlang modaal verdiend.
Vergeet de beslagvrije voet, dat is een holle regel waar boekhoudkundige trucjes op worden losgelaten. Fiscus kan gewoon beslag leggen op toeslagen door ze in te houden, de gemeente kan beslag leggen door te korten, CZV kan beslag leggen omdat ze daartoe verplicht zijn, en deurwaarders kunnen beslag leggen waarbij in de berekening alle andere beslagen buiten beschouwing worden gelaten. Netto blijft als je pech hebt een negatief bedrag over. Je kunt meer dan een jaar in zo'n situatie zitten omdat niemand snapt hoe de realiteit in elkaar steekt. Iedereen staart zich blind op regeltjes en het idee dat het wel goed geregeld is in Nederland.
Armoede... Wie in armoede zit is allereerst client bij verschillende instanties. Alle instanties hebben 1 ding gemeen: jij dient geld op te leveren. Door subsidies, door bijdragen. Zo gauw dingen niet via het boekje verlopen en je geld gaat kosten ben je client af, hulp kun je vergeten. Denk aan WSNP 'u bent niet stabiel', maatschappelijk werk 'wij hebben alles gedaan binnen ons vermogen'. Armoede is ook een commerciele industrie. Deurwaarders die weten dat er een patstelling is sturen om de paar maanden een A4-tje met onleesbaar taalgebruik van pakweg 100 Euro. Eens per jaar is er weer een aankondiging dat je twee kapotte stoelen en luxaflex verkocht gaan worden waar al jaren beslag op ligt. Op de dag van de verkoop komt niemand opdagen, maar zo'n aanplakbiljet levert mooi extra schuld op. Ooit komt dat geld wel. Dat je negatieve vermogen alsmaar stijgt, ach.
Armoede. Echte armoede? Een overheid die meent een verzorgingsstaat te zijn maar de eigen regels niet kent. Een overheid die alsmaar facturen en deurwaarders blijft sturen. Een overheid die onbereikbaar is. Een ongrijpbaar veelkoppig monster "nee, dat is een ander kantoor", "nee die is op vakantie", "ja, maar zo zijn de regels". bestuurd door politici die menen te weten hoe armoede ontstaat: Mensen zijn lui. Mensen kopen teveel flatscreens.