'Wijziging bijdrage huishoudelijke hulp gaat niet ver genoeg'

De helft van de grote gemeenten weet nu al zeker dat zij een inkomensafhankelijke bijdrage voor de huishoudelijke hulp gaat invoeren zodra dat van de wet mag, zo blijkt uit onderzoek van Binnenlands Bestuur. Maar de wetswijziging gaat gemeenten nog lang niet ver genoeg.

Blijde verwachting

Ondanks dat de gemeenteraden zich hier officieel nog over moeten buigen, weet de helft van de grote gemeenten nu al zeker dat zij in 2025 een inkomensafhankelijke bijdrage gaat invoeren voor de huishoudelijke hulp. Dit blijkt uit onderzoek van Binnenlands Bestuur onder de G40-gemeenten. Een wijziging van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), die nu in internetconsultatie is, maakt dit vanaf dat jaar mogelijk. ‘Wij zijn in blijde verwachting van de aanpassing van het abonnements­tarief’, zegt Joke de Wit, beleidsmedewerker van de gemeente Oss.

Motie

Voor de meeste gemeenten gaat de wijziging van de Wmo nog lang niet ver genoeg. Onlangs stemde ruim 99 procent van de VNG-leden voor een motie van de gemeenten Deventer, Apeldoorn en Raalte die het ministerie van VWS oproept om álle Wmo-gebruikers een eigen bijdrage te laten betalen. Nu zijn gehuwden of geregistreerde partners die nog geen AOW ontvangen hiervan bijvoorbeeld uitgezonderd. Hierdoor liggen de lasten volgens gemeenten teveel op de schouders van alleenstaanden.

Nul euro

 ‘Wij vinden het zeer vreemd dat echtparen die nog niet met pensioen zijn, nul euro bijdragen', zegt  Marita Kamphuis, accountmanager sociaal domein van Deventer. 'Soms vragen inwoners ons: “Waarom betaal ik
eigenlijk niks?” Die snappen het zelf niet.’

Weinig zoden 

De inkomensafhankelijke bijdrage die veel inwoners vanaf 2025 gaan betalen, zet volgens Kamphuis waarschijnlijk te weinig zoden aan de dijk. ‘Mensen gaan maximaal 255 euro per maand betalen. Dat lijkt een onvoldoende financiële prikkel voor een inwoner met een hoger inkomen om te zeggen: ik ga het zelf regelen. De kosten die gemeenten maken, overstijgen dan nog altijd de ­inkomsten vanuit de eigen bijdrage.’

Debat

Wethouder Hugo van der Wal van de gemeente Krimpen aan den IJssel, die in al in 2020 - tegen de stroom in -  een inkomenstoets invoerde voor de huishoudelijk hulp, noemt de huidige aanpassing van de wet een stap in de goede richting. ‘Maar we zijn er nog niet', zegt hij. 'Ik hoop dat in het kader van de wetsbehandeling ook een fundamenteel debat wordt gevoerd over de beleidsruimte en vrijheden van gemeenten in het sociaal domein. Ik draag daar graag mijn steentje aan bij.’ 

Lees alles over ons onderzoek naar de huishoudelijke hulp in Binnenlands Bestuur-nummer 23 - 2022