De-decentralisatie over vijf jaar?
Ik fulmineer wel vaak tegen zorgverzekeraars en het feit dat de burger feitelijk geen vrije keuze meer heeft voor zijn zorg. En dat de minister de formeel in de wet nog bestaande - maar inmiddels door verzekeraars uitgeholde - keuzevrijheid weg gaat doen. Om geheel toe te vertrouwen aan verzekeraars die dan zelf de vrijheid krijgen om voor ons te kiezen.
Wij mogen dan één keer per jaar kiezen voor een van de vier, vijf ? verzekeraar-kolossen. Elke december duiken we gezelli in de jungle van ‘leuke’ filmpjes, websites en kleine lettertjes. Verzekeraars denken niet in ‘hoe kunnen we helpen’ maar in ‘schadelast’. Dat is hun vak. Er gloort wél hoop. Paar weken terug stond in verschillende kranten een open brief van een zorgverzekeraar die het dilemma van bezuiniging, vernieuwing en vrije zorgkeuze prachtig verwoordde.
Maar misschien ga ik wel door met fulmineren als gemeenten dat stokje ongewijzigd overnemen en ook niks heel laten van vrije keuze voor hun inwoners. Gemeenten willen wel denken in ‘hoe kunnen we helpen’ maar dreigen in het ‘schadelast’-denken terecht te komen. De grote angst is dat de burger ongebreideld kiest voor ‘kwakzalvers’ - bedoeld wordt: de niet door de verzekeraar/gemeente geselecteerde zorgaanbieders. Veel gemeenten nemen die kramp over, merk ik.
De Jeugdwet zegt in art. 2.3 en 8.1.1 wel iéts over eigen keuze van ouders en jeugdigen. Maar dan moet je je keuze eerst wel even goed motiveren. Je mag toch niet zomaar kiezen, ha! Want stel, uw inwoner of diens huisarts kiest zomaar voor een … uhh ‘onbekende’ club, die niet op het lijstje van de gemeente staat?! Je moet dan - net als bij verzekeraars nu - eerst door een mallemolen van gemeentelijke toestemming. Het ‘sociaal team’ of iets soortgelijks oordeelt over jouw keuze. Anders betaalt de gemeente niet.
Wat, als het team jouw keuze afwijst? Zie je het voor je? Ouders die wel wat anders aan hun kop hebben, moeten eerst soebatten met het ‘sociaal team’. Weg keuzevrijheid, weg kansen voor echte verandering. Terug tweedeling: rijkere mensen kunnen hun keuze gewoon zelf betalen. Wég regie voor ouders, terug bevoogding-van-niet-weggeweest. Er zijn zoveel budgetdiscussies, mensen en regels die zich ermee bemoeien dat ik een de-decentralisatie zie komen. Een Denktank Transformatie Jeugdstelsel heeft onlangs nog maar weer eens opgeschreven dat bij de transitie inwoners (i.c. ouders, jeugdigen) de echte opdrachtgevers (moeten) zijn. Zukke rapporten verdwijnen in diepe laden. Het valt ook niet mee.
Mechtild Rietveld
Meer columns van Mechtild Rietveld vindt u hier.
Reacties: 4
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Ik durfde het woord Parlementaire Enquete niet te noemen, maar begin dat steeds vaker te denken, net als jij.
En ook een enquete naar de wereld van de zorgverzekeraars, die op een buitengewoon willekeurige en onfatsoenlijke manier hun contracten sluiten met zorgaanbieders en daarbij een zeer ongelijk speelveld hanteren, waardoor nieuwe aanbieders geen kansen krijgen dan wel de schuld krijgen van een enkele nieuwe cowboy-zorgaanbieder die er een potje van maakt.
De K-G rechter in Breda heeft deze week een belangrijke uitspraak gedaan door aan te geven dat verzekeraars weliswaar 'particuliere' instellingen zijn, maar dat ze qua zorverzekering werken met publiek geld (het gaat om 90 miljard euro!) En dus moeten ze zich houden aan de aanbestedingsregels voor publieke organen. En dus een gelijk speelveld creëren voor iederen, ook nieuwkomers. Ik vermoed dat CZ in hoger beroep gaat. En het geld dat ze nu al jaren niet of mondjesmaat betalen voor goede en verleende zorg aan hun verzekerden die daar heel tevreden over zijn, houden ze dan nog even langer in de zak. En na hoger beroep heb je nog cassatie. Deze grote jongens hebben een lange adem en grote financiele buffers. En merkwaardig is verder dat vaak de Landsadvocaat optreedt voor de 'particuliere' zorgverzekeringsbedrijven.
De meeste zorgaanbieders, zeker de nieuwelingen, hebben die lange adem niet. Enfin, breek me de bek niet open. Inmiddels lopen veel innovatieve zorgaanbieders vast in de kokers van de financieringen. Ik had de hoop dat gemeenten dat beter zouden gaan doen voor wat betreft de jeugdzorg. Wellicht gaat dat gebeuren, maar ik zie het nog even niet.