Daklozen Amsterdam willen geen boetes meer

De daklozen in Amsterdam zijn het zat dat ze steeds boetes krijgen voor het slapen op bankjes. Ze spreken donderdag in bij de raadsvergadering met een financieel argument: de nachtjes cel voor het niet kunnen betalen van de boetes kosten de gemeente een half miljoen per jaar.

Financieel
Woordvoerder Patrick Hartwig van de Daklozenvakbond wijst erop dat een boete voor slapen op een bankje 60 euro bedraagt en dat daklozen dit nooit kunnen betalen en tegelijkertijd gecriminaliseerd worden. Hij rekent uit dat een nacht cel 350 euro kost. ‘De gemeente gooit dus 290 euro per keer uit het raam.’ Hartwig gaat uit van vijf bekeurde daklozen per nacht (‘maar het zijn er zeker meer’) en dat dit totaal een half miljoen per jaar kost. ‘We hebben vaker aan de bel getrokken met een moreel argument, maar we gaan nu uit van de financiële kant.’

Strafbeschikking
Aanstaande donderdag zal Hartwig tijdens de commissievergadering inspreken en alle raadsleden een briefje overhandigen. Hij snapt heel goed dat mensen overlast ondervinden van daklozen die in hun portiek slapen. ‘Maar er zijn ook te weinig opvangplekken en vaak willen daklozen alleen maar slapen en veroorzaken ze geen overlast.’ Hij vertelt dat wel een raadsmotie is ingediend om de APV te veranderen. ‘Ze zouden met het OM in gesprek gaan, maar dat is niet gebeurd. De politie vindt ook dat er genoeg opvangplekken zijn. Als de APV niet veranderd kan worden, dan willen we dat de bestuurlijke strafbeschikking (BSB) wordt veranderd.

Werkstraf
Hartwig weet ook al hoe die BSB veranderd moet worden. Hij vindt dat niet meer tegen daklozen of statenlozen moet worden opgetreden als zij geen overlast veroorzaken. ‘Als ze wel drank- en drugsoverlast veroorzaken dan moet de politie gewoon handhaven. Een werkstraf is dan een betere straf dan een boete, want die kunnen ze dan nog steeds niet betalen.’ Hartwig weet niet of de actie van de daklozen zal slagen. ‘Maar ik ga altijd uit van het principe: nee heb je, ja kun je krijgen.’

Handtekeningen
Van gewone Amsterdammers zegt hij wel steun te ontvangen. ‘We hebben 700 handtekeningen verzameld.  Zelfs van de politieagenten en van de katholieke kerk krijgen we steun.’ Burgemeester Eberhard van der Laan is beschermheer van de daklozen en de Daklozenvakbond, maar hij heeft volgens Hartwig nooit iets gedaan. ‘We hebben hem geprobeerd aan te spreken, maar bij een vorige demonstratie kwam alleen wethouder Van der Burg en die heeft niets beloofd. We willen graag in gesprek met de burgemeester, maar we hebben nog geen antwoord.’

Marges
Volgens Bartho Boer, woordvoerder van burgemeester Van der Laan, staat de burgemeester voor iedereen open om hem te spreken. ‘Daar zal het niet aan liggen. Hij zal er in ieder geval donderdag zijn bij de raadsvergadering.’ Het financiële argument van de Daklozenvakbond noemt hij “ingewikkeld”. ‘Op veel plekken in de stad is slapen op straat hinderlijk. Dan moet worden opgetreden en de boete is dan de stok achter de deur. We weten allemaal dat agenten daar binnen de marges mee omgaan. Ze waarschuwen een paar keer, lopen nog een blokje om, maar als een dakloze er na een paar uur nog ligt, dan zal hij handhaven.’

Regels
Daklozen moeten zich net als andere burgers aan de regels houden, vindt Boer. ‘We kunnen het ook omdraaien: als zij zich aan de regels houden, besparen ze ons een half miljoen. Er gaat al veel geld naar daklozen toe. Als er niet genoeg opvangplekken zijn, dan maken we extra opvangplekken. We geven ze een dagbesteding, waarmee ze geld verdienen waardoor ze de nachtopvang kunnen betalen. We stoppen er dus veel meer geld in.’ Het idee van Hartwig vindt hij prima. ‘Maar de overlastbeoordeling is aan de politie. Op die titel krijgen ze een bon of niet. Het kan ook niet de bedoeling zijn dat mensen in Amsterdam niet meer door het park durven, omdat daklozen op de bankjes slapen. Met straf bewerkstelligen we dat ook andere daklozen zich aan de regels houden. Het werkt preventief voor henzelf en voor anderen. En over de aard van de straf gaat de burgemeester niet.’