Een crisis is niet altijd een crisis

Er bestaat in de jeugdhulp geen eenduidige definitie voor het begrip ‘crisis’. Of iets al dan niet een crisis is, wordt daarom bepaald per gebeurtenis, door een aantal personen dat bij die gebeurtenis betrokken is. Deze afweging kan per gemeente verschillen waardoor het landelijke beeld van het aantal crisissituaties diffuus is.

Ruzie, geweld

Dat concludeert Argos Advies in een verkennend onderzoek onder vier gemeenten naar crisismeldingen in de jeugdhulp. In de literatuur bestaat een omschrijving van het woord crisis. Maar uit het onderzoek blijkt dat er geen eenduidig antwoord is op de vraag wanneer iets als een crisis wordt beschouwd. Als er een ‘crisis’ is in de thuissituatie van een gezin zijn, kan er van alles aan de hand zijn: ruzie, geweld, onveiligheid voor de kinderen, uithuiszetting van een gezinslid of het hele gezin. Het kan betekenen dat een kind niet wordt opgehaald van school en de leraar hulp inschakelt. Het kan zijn dat de politie een situatie aantreft, bijvoorbeeld bij een melding van overlast, waarbij men een hulpverlener wil inschakelen.

Weglopen
Maar een crisis kan ook betekenen dat een kind of een ouder met een acute psychose, suïcidaliteit of andere psychiatrische problematiek. In dat geval zijn het de GGZ-instellingen die hulp bieden. En als een kind in een instelling woont, kan een crisis betekenen dat het kind weggelopen is of agressief is en dat er met spoed een plaats op de gesloten afdeling gevonden moet worden. Afhankelijk van de invalshoek kan eenzelfde situatie door de ene partij als ‘crisis’ worden aangemerkt en door een andere partij als ‘gewoon’ worden ervaren. Voor sommigen is crisis hetzelfde als ‘spoed’, voor anderen is het gelijk aan ‘onveilig’.

Decentralisaties
Toch is het niet per se nodig dat iedereen dezelfde definitie gebruikt, blijkt uit het onderzoek. Het wordt als een logisch gevolg van de decentralisatie en transformatie in de jeugdhulp gezien. Belangrijker is dat er op lokaal niveau overeenstemming bestaat over wat er in een bepaalde situatie moet gebeuren en daar naar te handelen. De onderzoekers bevelen gemeenten daarom aan om met ketenpartners tot goede afspraken te komen over het signaleren en melden van crisissituaties  in het werkgebied.

Onderzoek
De onderzoekers pleiten verder voor aanvullend onderzoek. Zowel naar het ontstaan van wachtlijsten, de werkwijze van wijkteams en naar het eventuele tekort aan gecontracteerde jeughulp. De signalen die via de media naar buiten komen zijn vaak tegenstrijdig, aldus het rapport.