Burgerinitiatief introduceert ‘joint fact finding’

De toekomst van de Lutkemeerpolder is al jarenlang een heet hangijzer in Amsterdam. De gemeente en burgerinitiatief Voedselpark Amsterdam stonden lijnrecht tegenover elkaar. Onlangs gingen zij om tafel voor een gezamenlijk onderzoek naar de feiten (‘joint fact finding’). Volgens het burgerinitiatief een nieuwe vorm van burgerparticipatie, waarbij ‘cruciale nieuwe informatie’ naar voren is gekomen.

Afgewogen belangenafweging

De gemeente Amsterdam spreekt liever van een ‘verdiepend gesprek’, maar vertegenwoordigers van beide partijen kwamen bij elkaar om te spreken over zes inhoudelijke thema’s die verbonden zijn met de Lutkemeerpolder in Amsterdam-Osdorp. Doel was om te komen tot een meer afgewogen belangenafweging door de politiek, omdat momenteel plannen worden uitgevoerd die twintig jaar geleden zijn gemaakt. De gemeente wil distributiecentra bouwen in de Lutkemeerpolder, terwijl het Burgerinitiatief Voedselpark Amsterdam de ‘laatste vruchtbare zeeklei van de polder’, 5 meter onder NAP, juist wil behouden voor stadslandbouw. Na de zomer neemt de gemeenteraad een besluit over een partiële herziening van het bestemmingsplan.

Joint Fact Finding

Omdat volgens hen de gemeenteraad jarenlang eenzijdig door zijn ambtenaren van informatie is voorzien, nodigde Voedselpark Amsterdam de gemeente Amsterdam uit voor een Joint Fact Finding, een gezamenlijk onderzoek naar de feiten met het doel om tot gedegen besluitvorming over de toekomst van de polder te komen. De gemeente nam de uitgestoken hand aan. In het voorjaar vond de Joint Fact Finding plaats, waar over zes inhoudelijke thema’s werd gesproken: de geschiedenis van genomen besluiten over de polder, stedenbouw, water/bodem/ecologie, verkeer, economie en stadslandbouw.

'Cruciale nieuwe informatie'

Daarbij zijn volgens Voedselpark Amsterdam nieuwe inzichten opgedaan die van invloed kunnen zijn op de besluitvorming rondom de Lutkemeerpolder. Tien experts van beide kanten brachten in dit ‘bijzondere samenwerkingsproces’ volgens hen ‘cruciale nieuwe informatie’ naar voren, wat zou kunnen leiden tot verandering in de besluitvorming voor de gehele polder. Het burgerinitiatief ziet kansen om de hele polder in te zetten voor lokale voedselproductie, ‘ten gunste van de omliggende wijken en om de betrokkenheid van bewoners daarbij te vergroten’.

Oproep ontwikkelingen te stoppen

Een door beide partijen geaccordeerde verslag geeft een ‘zo adequaat mogelijk’ beeld van de bijdragen van de experts en de gesprekken die daarna volgden. Op basis van de gevonden feiten in deze ‘unieke vorm van burgerparticipatie’ roept Voedselpark Amsterdam de gemeenteraad op om de huidige ontwikkelingen in de polder te stoppen. ‘De gemeente moet eerst zijn besluitvorming verbeteren door meer rekening te houden met recente inzichten, vooral op het gebied van stadslogistiek en ‘water- en bodemsturend’, schreef Gé Huismans, namens Voedselpark Amsterdam.

Het nodige uitzoeken

‘Bedrijven die zich hier vestigen moeten passen bij de lokale water- en bodemsituatie, het landschap en de behoeften van de buurtbewoners. Bovendien zijn er elders in de stad bedrijventerreinen met nog voldoende geschikte ruimte voor logistieke bedrijven. Voor andere activiteiten zoals productie en (inter)nationale opslag hoef je niet in de buurt van de stad gevestigd te zijn. Daarvoor kun je bijvoorbeeld bij Schiphol, Flevoland of Amsterdam-Oost terecht.’ De gemeente Amsterdam moet volgens Voedselpark Amsterdam op een aantal onderwerpen nog ‘het nodige uitzoeken’ om raadsleden goed en evenwichtig te informeren, zodat zij een betere afweging kunnen maken tussen bedrijventerrein en behoud van de vruchtbare polder voor stadslandbouw.

Niet vaak met elkaar eens

In een brief aan de raad spreekt verantwoordelijk wethouder Reinier van Dantzig (D66) van ‘een goed gesprek’, ‘al was het maar omdat de partijen de tijd hadden om naar elkaars argumenten te luisteren en hierover in gesprek te gaan’. Hierdoor is begrip ontstaan over en weer.  ‘Partijen waren het niet vaak met elkaar eens en het benoemen van gezamenlijke feiten bleek ook een brug te ver.’ Er wordt een Nota van beantwoording opgesteld en benodigde onderzoeken worden geactualiseerd. In de nota wordt aangegeven of het ‘flinke aantal’ inspraakreacties aanleiding geven om de herziening van het bestemmingsplan ‘op punten aan te passen’, aldus de wethouder.