Bijstandsfraude

Ervaringen van de gemeente Den Haag gaven een goed inzicht in die kosten. Op vrijdag 14 december 2007 publiceerde Elsevier op zijn website een document van de gemeenteraad van Den Haag. Daarin staat dat van de 1200 ex-asielzoekers uit Den Haag die van het generaal pardon profiteren, er duizend in aanmerking komen voor een bijstandsuitkering. Dan is het reëel om te veronderstellen dat van de 27.500 voormalige asielzoekers die door het generaal pardon in Nederland mogen blijven, er 20.000 of meer een bijstandsuitkering krijgen. Dat kost dan 270 miljoen euro per jaar, of meer.

Op maandag 17 december 2007 reageerde staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken hierop. Zonder te verwijzen naar de Haagse cijfers, bracht hij het persbericht uit 'Geschatte kosten pardonregeling 40 à 50 miljoen euro aan bijstand'. Uit het kromme Nederlands van de titel van dat persbericht blijkt het haastwerk.

Volgens de ramingen toen zouden er 25.000 tot 30.000 voormalige asielzoekers door het generaal pardon in Nederland mogen blijven. Maar met het bedrag dat de staatssecretaris noemt, kunnen er maar ruim drieduizend een uitkering krijgen. Twee weken geleden, vrijdag 15 februari 2008, bracht de staatssecretaris een nieuw persbericht uit: 'Raming bijstandskosten generaal pardon asielzoekers valt hoger uit'. Het bedrag is nu 63 miljoen euro, oftewel 4.500 bijstandsuitkeringen. Want, zo licht de staatssecretaris toe, 'zestig procent kan op termijn werk vinden'. Hij jokt daarbij nog dat de reden van de aanpassing is dat nu de definitieve aantallen van het generaal pardon bekend zijn, namelijk 27.500 mensen. Dat kan natuurlijk niet de echte reden zijn voor de kostenstijging, want dat is precies het midden van de marge van zijn oude schatting.

De raming van de staatssecretaris is onzin en flauwekul. Als op termijn zestig procent van de 27.500 mensen werk vindt, komt in het begin veel meer dan veertig procent een bijstandsuitkering vragen. De raming van de gemeente Den Haag van 270 miljoen euro is veel geloofwaardiger dan de raming van de staatssecretaris van 63 miljoen euro.

Waarom liegt de staatssecretaris eigenlijk? Is het principieel, omdat niemand mag weten hoeveel het generaal pardon echt kost? De werkelijkheid is anders. Het gaat gewoon over geld. De staatssecretaris moet de bijstandsuitkeringen van het generaal pardon immers volledig vergoeden aan de gemeenten. Met zijn leugens houdt hij meer dan tweehonderd miljoen euro bijstandsgeld in eigen zak, dat hij eigenlijk aan de gemeenten zou moeten geven.

Als iemand meer dan zesduizend euro fraudeert met de bijstand, dan geeft de gemeente hem aan bij het openbaar ministerie en wordt hij waarschijnlijk strafrechtelijk vervolgd. En wat gebeurt er bij tweehonderd miljoen euro bijstandsfraude?