‘Laat jonge statushouders niet vallen na hun 18e’

Jonge statushouders die zonder ouders naar Nederland zijn gevlucht worden vanaf hun 18e te veel aan hun lot overgelaten. Het rijk en gemeenten zouden ondersteuning moeten bieden tot 21 jaar, stellen de Nationale ombudsman en de Kinderombudsvrouw in een vandaag verschenen rapport.

Zelf regelen

Deze zogenaamde amv's (alleenstaande minderjarige vreemdelingen) worden tot hun 18e verjaardag opgevangen en begeleid, maar daarna moeten ze van de ene op de andere dag alles zelf regelen. Dat kan leiden tot een opeenstapeling van problemen, zien de ombudsman en -vrouw. Er ontstaan bijvoorbeeld schulden, ze zijn eenzaam en trauma's spelen op, ze hebben zorgen over achtergebleven familie, vallen uit op school en ze missen een toekomstperspectief.

Grote verschillen

Gemeenten kunnen ervoor kiezen om de jongeren nog langer te ondersteunen, bijvoorbeeld op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) of de Participatiewet. Maar in de praktijk zijn er grote verschillen in de mate waarin gemeenten dat doen.

Reële kans

‘Het rijk kent dit probleem al jaren’, meent Margrite Kalverboer, de Kinderombudsvrouw. ‘De gevolgen voor het leven van deze groep jongeren is groot. Het is nu tijd voor een structurele oplossing, zodat zij een reële kans krijgen om mee te doen aan de Nederlandse samenleving.’

Langere tijd

Theo Weterings, burgemeester van Tilburg, pleitte in Binnenlands Bestuur al eerder voor opvang en begeleiding van amv's tot 21 jaar. 'Je zou maar getraumatiseerd zijn, gevlucht uit je vaderland, en op je achttiende zelfstandig moeten gaan wonen en aan je lot worden overgelaten. Je moet er vanuit gaan dat deze jongeren een langere tijd nodig hebben om zelfstandig te worden', aldus de burgemeester.

Inkomen

De ombudsmannen vinden dat één ministerie de regie zou moeten nemen over de hulp en begeleiding voor deze jongeren tussen de 18 en 21 jaar. Gemeenten zouden op hun beurt met de jongeren een plan moeten maken voor een zelfstandige toekomst. Ook is het aan de lokale overheden om ervoor te zorgen dat deze groep voldoende inkomen heeft, door de bijstandsuitkering aan te vullen tot een leefbaar bedrag.