Niemand hoefde buiten te slapen in Ter Apel

Bij het aanmeldcentrum in Ter Apel hoefde in de nacht van vrijdag op zaterdag niemand buiten te slapen. Volgens het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) is het gelukt om mensen onder te brengen in Stadskanaal, Haren en in Ter Apel zelf. Het ging in totaal om een groep van tussen de 400 en 500 mensen. Ook in de nacht van zaterdag op zondag hoefde niemand buiten te slapen.

Kunst- en vliegwerk

Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) had vrijdagavond beloofd dat er met ingang van die dag niemand meer buiten hoefde te slapen. Dat lijkt gelukt, meldt het COA zaterdagochtend. 'Met veel kunst- en vliegwerk', stelt een woordvoerster. Asielzoekers slapen al maanden buiten in Ter Apel. Een deel van de vluchtelingen wil dicht bij het aanmeldcentrum blijven om op tijd te zijn voor hun identificatie en registratie. Door alle drukte verloor het COA het zicht op de aanmeldingen.

Zoutkamp open

Zaterdag is in het Groningse Zoutkamp een noodopvanglocatie opengegaan voor asielzoekers die nog niet terechtkunnen in Ter Apel. Daar kunnen mensen wachten tot ze naar het aanmeldcentrum kunnen en de procedure kunnen ingaan. De Willem Lodewijk van Nassaukazerne ligt een stuk boven het dorp in de gemeente Het Hogeland en ongeveer 100 kilometer van Ter Apel. Op de kazerne in Zoutkamp kunnen maximaal zevenhonderd mensen worden opgevangen. Volgens het COA zijn er zaterdag 258 mensen naar deze nieuwe 'wachtkamer' gebracht. Zondag zullen naar verwachting nog eens zo'n tweehonderd mensen vanuit Ter Apel volgen. Daarmee zal het aantal mensen in de opvang op een terrein van Defensie in de Marnewaard uitkomen op ongeveer 450.

Goes

De gemeente Goes maakte vrijdag bekend tijdelijk maximaal vierhonderd extra asielzoekers op te vangen in de Zeelandhallen. Hiermee ging de gemeente in op een dringend verzoek van Van der Burg om het aanmeldcentrum bij Ter Apel te ontlasten. Zaterdag zijn 125 asielzoekers naar Goes gebracht, 58 mensen konden terecht in de noodopvanglocatie in Stadskanaal. Zo heeft ook in de in de nacht van zaterdag op zondag niemand  bij het aanmeldcentrum in Ter Apel buiten hoeven te slapen. In totaal zijn 441 mensen overgebracht naar opvanglocaties in andere delen van het land. 

Niet goed gegaan

Zondag werd ook bekend dat het ministerie van Justitie en Veiligheid excuses heeft aangeboden aan de Stichting INLIA omdat geen gebruik is gemaakt van hulp bij de opvang van asielzoekers. Dat bevestigt een woordvoerder van het ministerie na onderzoek van onderzoeksplatform Pointer van KRO-NCRV. Pointer meldt dat INLIA sinds juni bij herhaling heeft aangeboden kinderen en andere kwetsbaren op te vangen, maar het ministerie ging daar niet op in. 'Dit is gewoon niet goed gegaan', zegt het ministerie.

Excuses

'We hadden bedden gereserveerd in kerken rond Ter Apel, maar daar is geen gebruik van gemaakt', zegt John van Tilborg tegenover Pointer. 'Het ministerie heeft daar later excuses voor aangeboden, want er lagen zwangere vrouwen en kinderen buiten.' Het ministerie erkent dat er in 'een uitzonderlijke situatie onder stoom en kokend water' dingen zijn misgegaan. Hoeveel mensen buiten nodeloos buiten hebben geslapen doordat het aanbod van de stichting is afgeslagen, zegt het ministerie niet te kunnen vaststellen. Inmiddels zou de samenwerking met INLIA wel goed verlopen. 

Artsen zonder Grenzen

Artsen zonder Grenzen is zondag gestopt met het verlenen van medische hulp in Ter Apel. Sinds 25 augustus heeft de organisatie 449 medische en 203 psychologische consulten verleend aan asielzoekers buiten de poort van het aanmeldcentrum in Ter Apel en mensen in de sporthal op het terrein. Het was voor het eerst in het vijftigjarig bestaan dat Artsen zonder Grenzen medische hulp verleende in Nederland.

'Niemand deed iets'

Volgens directeur voor AzG Nederland Judith Sargentini wees voor de medische hulp voor deze mensen iedereen naar elkaar, maar deed niemand iets. 'Ook wanneer asielzoekers niet gehuisvest kunnen worden in bestaande opvanglocaties hebben zij het recht op medische zorg. Buiten het hek betekent niet buiten de wet', zegt zij. 'Toen we aankwamen viel het ons op dat mensen lange tijd verstoken waren van gezondheidszorg. We hebben zelfs meerdere keren levensreddende hulp moeten verlenen. Die noodsituatie is gelukkig voorbij', vertelt noodhulpcoördinator bij AzG Karel Hendriks.

Vinger aan de pols

Nu worden asielzoekers naar Zoutkamp worden overgebracht en is de capaciteit voor het leveren van medische zorg toegenomen. Naast de GezondheidsZorg Asielzoekers (GZA) is een andere organisatie ingeschakeld voor het regelen hiervan, geeft de AzG-directeur aan. 'Wij zijn er niet om de overheid te vervangen. Dit is het moment om er weer uit te stappen.' Wel houdt de medische noodhulporganisatie nog een vinger aan de pols, zegt Sargentini. De Nederlandse overheid wordt door de organisatie met klem opgeroepen de situatie niet opnieuw te laten escaleren. 'Ik hoop dat we dit niet weer hoeven te doen, dit is een goed georganiseerd land, met een goede medische standaard.' (ANP)