Gemeentepolis verdwijnt in zeven gemeenten

In zeven gemeenten stoppen zorgverzekeraars Menzis en Zilveren Kruis vanaf 1 januari 2020 met het aanbieden van een gemeentepolis voor minima. Dat blijkt uit data van adviesbureau BS&F. Wat dat betekent voor de zorgkosten voor mensen met lage inkomens, hangt ook af van de gemeentelijke bijdrage.

Achtduizend
In vijf, voornamelijk Gelderse gemeenten (Apeldoorn, Brummen, Epe, Woudenberg en Renkum) trekt Menzis zich terug. In Dalfsen en Borger-Odoorn is het Zilveren Kruis die de gemeentepolis stopzet. Daardoor raken ruim achtduizend inwoners de gemeentepolis kwijt, meldde tv-programma Kassa afgelopen weekend. Ook heeft Menzis al aangekondigd in 2021 in drie andere gemeenten (Almere, Heerde en Hattem) de gemeentepolis te laten vervallen. Tot nu toe hebben die gemeenten nog geen alternatieve aanbieder gevonden. Dat betekent dat voor nog eens bijna zesduizend mensen de gemeentepolis dreigt te verdwijnen.

Zorgkosten
Wat de gevolgen zijn voor de zorgkosten van minima, hangt van de gemeentelijke bijdrage af. In Apeldoorn heeft de gemeente bijvoorbeeld een nieuwe regeling ingesteld in plaats van de gemeentepolis. Voor inwoners met een laag inkomen wordt de helft van het verbruikte eigen risico vergoed. Daardoor gaat niet iedereen die gebruik maakt van de gemeentepolis erop achteruit. Maar de mensen die het volledige eigen risico verbruiken en dat voorheen konden meeverzekeren met de gemeentepolis zijn wel meer kwijt. 

Niet rendabel
‘Je ziet dat steeds meer verzekeraars afhaken omdat de polissen niet meer rendabel zijn’, zegt Marleen Smit van Divosa, de vereniging voor gemeentelijk directeuren in het sociaal domein. ‘En dat is best een groot probleem.’ Het gevaar van het verdwijnen van de gemeentepolis, waar vaak een uitgebreide aanvullende verzekering bij hoort, is dat minima gaan kiezen voor een budgetpolis en daardoor zorg mijden. Of ze komen voor onverwacht hoge kosten te staan.

Verantwoordelijkheid
Maar geld is niet de belangrijkste overweging in het stopzetten van de gemeentepolis, zegt woordvoerder Corine Rodenburg van Menzis. De zorgverzekeraar wil zich richten op het kernwerkgebied, waar ze niet alleen voordelige polissen kunnen bieden, maar ook op andere manieren samenwerken met gemeenten, zoals in het vroegsignaleren van schulden. Dat komt de gezondheid van de doelgroep uiteindelijk ook ten goede. ‘Het nemen van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid is hierbij het belangrijkste.’ Wethouder Yasemin Cegerek in Heerde, waar de gemeentepolis in 2021 vervalt, verwijt Menzis juist dat ze hun maatschappelijke rol laten liggen.

CZ schrapt korting
Verzekeraar CZ stopt niet met de gemeentepolis, maar schrapt bij deze polissen wel de collectiviteitskorting op de basispolis. De korting voor de aanvullende verzekering blijft staan. Anders dan Menzis, noemt CZ wel financiële redenen: ‘Het kost ons enkele miljoenen per jaar. Daarom zijn we gestopt’, zegt woordvoerder Ceriel Thissen. Dat betekent niet dat CZ niks wil doen voor minima, gaat Thissen verder. Daarom wordt de gemeentepolis wel in stand gehouden. ‘Maar als zorgverzekeraar zijn wij er in de eerste plaats voor de solidariteit tussen ziek en gezond, niet tussen arm en rijk.’

Risicoverevening
Dat gemeentepolissen verlieslijdend zijn, heeft te maken met de risicoverevening. Omdat sommige groepen meer zorg afnemen dan anderen, worden de kosten verdeeld onder zorgverzekeraars op basis van de samenstelling van de groep verzekerden. Dat die verevening moet veranderen, heeft het Centraal Planbureau eerder dit jaar ook al aangegeven. Ook werd er een motie in de Tweede Kamer aangenomen om risicoverevening te verbeteren met het oog op gemeentepolissen. Maar het effect van dat soort maatregelen kunnen zorgverzekeraars pas over ‘enkele jaren’ gaan zien, zegt Ceriel Thissen van CZ.