3410 jongeren

De oorzaak van schoolverzuim moet worden aangepakt, in plaats van het bestrijden van het symptoom. Dat is precies wat ze in West Brabant succesvol aantonen: door vroegtijdig actie te ondernemen, kunnen de werkelijke oorzaken aangepakt worden.

In 2015 registreerde de RvdK 3410 jongeren die met een proces-verbaal van de leerplichtambtenaar vanwege schoolverzuim met het strafrecht in aanraking kwamen. Het merendeel van deze jongeren heeft te kampen met achterliggende problematiek. Wij zien bij jongeren die verzuimen bijvoorbeeld ouders met psychiatrische problematiek, verwaarlozing, mishandeling, armoede of problematische schulden. De jongeren achter deze dossiers horen niet in het ‘strafhokje’ thuis en het helpt ze ook vaak niet. En het voelt alsof wij met zijn allen geen oog hebben gehad voor de problemen van deze kwetsbare kinderen achter de voordeur. We hebben niet gezien dat die jongen van 17 blijkt te verzuimen omdat hij zijn verwarde moeder niet alleen thuis durft te laten. We weten niet dat dat meisje van 14 al 25x verhuisd is, en dat de twee broers bij hun oma wonen omdat de ouders gescheiden zijn, de vader drugsverslaafd is en een oudere broer is verongelukt. En wie niet in beeld is, krijgt geen hulp.

Hoe kunnen we deze groep kwetsbare kinderen waarbij schoolverzuim een effect is van achterliggende problematiek, beter beschermen? Een deel van dat antwoord komt uit de proefaanpak in West Brabant: door vroegtijdig in gesprek te gaan met jongeren en hun ouders. Een ander deel van de aanpak ligt volgens mij in het nog beter samenwerken van de keten: jeugdhulp met de leerplichtambtenaar en de onderwijssector met de jeugdhulp. De school, het schoolmaatschappelijk werk en de leerplichtambtenaar kunnen in overleg met de ouders contact zoeken met het wijkteam om zo nodig hulpverlening in te zetten. Zodat er zorg is, en geen straf voor jongeren die dat nodig hebben om naar school te blijven gaan.

Naast het signaleren van achterliggende problematiek is er nog een belangrijke reden om schoolverzuim tijdig aan te pakken: het volgen van onderwijs is een van de essentiële voorwaarden voor een kind om zich te ontwikkelen. Schoolverzuim vereist direct actie.
.
Annette Roeters
Meer columns van Annette Roeters leest u hier.