Zestig gemeenten kunnen hoogspanning gaan verplaatsen

Ruim zestig gemeenten kunnen de hoogspanningslijnen over hun gemeentegrond gaan verkabelen of verplaatsen. Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) maakte vandaag de precieze tracés bekend die daarvoor in aanmerking komen. 

Gezondheidsrisico
De hoogspanningslijnen staan ter discussie sinds bekend werd dat ze een gezondheidsrisico vormen voor bewoners van nabijgelegen huizen. Met de wijziging van de Elektriciteitswet per 1 januari aanstaande kan een gemeente de netbeheerder vragen om delen van hoogspanningslijnen onder de grond te brengen (verkabelen) of te verplaatsen. Daarbij is de gemeente – al dan niet samen met een erbij betrokken provincie of buurgemeente – zelf opdrachtgever van het proces.

6 miljoen per kilometer
Verkabelen is duur. De kosten kunnen oplopen tot wel 6 miljoen euro per kilometer. Afgelopen voorjaar besloot de ministerraad dat kleine gemeenten (tot 30.000 inwoners) maximaal 15 procent van de kosten voor hun rekening moeten nemen. Bij grotere gemeenten ligt dat op maximaal 20 procent. Ook werd toen een maximale bijdrage voor lokale overheden van 975.000 euro per kilometer tracé vastgelegd. De overige kosten worden via een hogere elektriciteitsrekening ten laste van de stroomafnemers gebracht (maximaal zo’n anderhalve euro per gezin).  

Uitkoopregeling
Daarnaast is al sinds 2017 een uitkoopregeling van kracht voor burgers die onder hoogspanningslijnen wonen. Het rijk stelde hiervoor tot en met 2021 jaarlijks 28 miljoen euro ter beschikking. Gemeenten maken zelf de lokale afweging om bewoners wel of niet uit te kopen en betalen de kosten van herbestemming. Bij tracés die in aanmerking komen om te worden verkabeld of verplaatst geldt de uitkoopregeling niet.

Beperkt mogelijk
Verkabelen is alleen mogelijk bij hoogspanningslijnen van 50, 110 en 150 KV door of langs de bebouwde kom. Hoogspanningstracés van 220 en 380 kV kunnen om technische redenen niet onder de grond worden gebracht. De regionale netbeheerders Stedin en Liander zijn eigenaar van het 50 kV-net. Het 110/150 kV-net is in handen van TenneT.